Home » Văn Học Nghệ Thuật
Truyện Kiều
Thứ Năm, 26 tháng 11, 2015
Bởi: Đoàn Thành Trung
Chữ tài chữ
mệnh khéo là ghét nhau.
Trải qua một
cuộc bể dâu,
Những điều
trông thấy mà đau đớn lòng.
5.. Lạ gì bỉ
sắc tư phong,
Trời xanh
quen thói má hồng đánh ghen.
Cảo thơm lần
giở trước đèn,
Phong tình
có lục còn truyền sử xanh.
Rằng năm Gia
Tĩnh triều Minh,
10.. Bốn
phương phẳng lặng, hai kinh vững vàng.
Có nhà viên
ngoại họ Vương,
Gia tư nghĩ
cũng thường thường bực trung.
Một trai con
thứ rốt lòng,
Vương Quan
là chữ, nối dòng nho gia.
15.. Đầu
lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là
chị, em là Thúy Vân.
Mai cốt
cách, tuyết tinh thần,
Một người một
vẻ, mười phân vẹn mười.
Vân xem
trang trọng khác vời,
20.. Khuôn
trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc
thốt đoan trang,
Mây thua nước
tóc, tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc
sảo, mặn mà,
So bề tài, sắc,
lại là phần hơn.
25.. Làn thu
thủy, nét xuân sơn,
Hoa ghen
thua thắm, liễu hờn kém xanh.
Một, hai
nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi
một, tài đành họa hai.
Thông minh vốn
sẵn tư trời,
30.. Pha nghề
thi họa, đủ mùi ca ngâm.
Cung thương
làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng
ăn đứt Hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay
lựa nên chương,
Một thiên bạc
mệnh, lại càng não nhân.
35.. Phong
lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh sấp
xỉ tới tuần cập kê
Êm đềm trướng
rủ màn che,
Tường đông
ong bướm đi về mặc ai.
Ngày xuân
con én đưa thoi,
40.. Thiều
quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
Cỏ non xanh
tận chân trời,
Cành lê trắng
điểm một vài bông hoa.
Thanh minh
trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ,
hội là đạp Thanh.
45.. Gần xa
nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa
bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài
tử, giai nhân,
Ngựa xe như
nước áo quần như nêm.
Ngổn ngang
gò đống kéo lên,
50.. Thoi
vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
Tà tà bóng
ngả về tây,
Chị em thơ
thẩn dan tay ra về.
Bước dần
theo ngọn tiểu khê,
Lần xem
phong cảnh có bề thanh thanh.
55.. Nao nao
dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho
nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
Sè sè nấm đất
bên đàng,
Dàu dàu ngọn
cỏ nửa vàng nửa xanh.
Rằng: Sao
trong tiết thanh minh,
60.. Mà đây
hương khói vắng tanh thế mà?
Vương Quan mới
dẫn gần xa:
Đạm Tiên
nàng ấy xưa là ca nhi.
Nổi danh tài
sắc một thì,
Xôn xao
ngoài cửa hiếm gì yến anh.
65.. Kiếp hồng
nhan có mong manh,
Nửa chừng
xuân thoắt gãy cành thiên hương.
Có người
khách ở viễn phương,
Xa nghe cũng
nức tiếng nàng tìm chơi.
Thuyền tình
vừa ghé tới nơi,
70.. Thì đà
trâm gẫy bình rơi bao giờ.
Buồng không
lạnh ngắt như tờ,
Dấu xe ngựa
đã rêu lờ mờ xanh.
Khóc than
khôn xiết sự tình,
Khéo vô
duyên ấy là mình với ta.
75.. Đã
không duyên trước chăng mà,
Thì chi chút
ước gọi là duyên sau.
Sắm xanh nếp
tử xe châu,
Vùi nông một
nấm mặc dầu cỏ hoa.
Trải bao thỏ
lặn ác tà,
80.. ấy mồ
vô chủ, ai mà viếng thăm!
Lòng đâu sẵn
mối thương tâm,
Thoắt nghe
Kiều đã đầm đầm châu sa.
Đau đớn thay
phận đàn bà!
Lời rằng bạc
mệnh cũng là lời chung.
85.. Phũ
phàng chi bấy hoá công,
Ngày xanh
mòn mỏi má hồng phôi pha.
Sống làm vợ
khắp người ta,
Khéo thay
thác xuống làm ma không chồng.
Nào người
phượng chạ loan chung,
90.. Nào người
tích lục tham hồng là ai ?
đã không kẻ
đoái người hoài,
Sẵn đây ta
kiếm một vài nén hương.
Gọi là gặp gỡ
giữa đường,
Họa là người
dưới suối vàng biết cho.
http://up.anhso.net
95.. Lầm rầm
khấn khứa nhỏ to,
Sụp ngồi vài
gật trước mồ bước ra.
Một vùng cỏ
áy bóng tà,
Gió hiu hiu
thổi một vài bông lau.
Rút trâm sẵn
giắt mái đầu,
100.. Vạch
da cây vịnh bốn câu ba vần.
Lại càng mê
mẩn tâm thần
Lại càng đứng
lặng tần ngần chẳng ra.
Lại càng ủ dột
nét hoa,
Sầu tuôn đứt
nối, châu sa vắn dài.
105.. Vân rằng:
Chị cũng nực cười,
Khéo dư nước
mắt khóc người đời xưa.
Rằng: Hồng
nhan tự thuở xưa,
Cái điều bạc
mệnh có chừa ai đâu ?
Nỗi niềm tưởng
đến mà đau,
110.. Thấy
người nằm đó biết sau thế nào ?
Quan rằng:
Chị nói hay sao,
Một lời là một
vận vào khó nghe.
ở đây âm khí
nặng nề,
Bóng chiều
đã ngả dậm về còn xa.
115.. Kiều rằng:
Những đấng tài hoa,
Thác là thể
phách, còn là tinh anh,
Dễ hay tình
lại gặp tình,
Chờ xem ắt
thấy hiển linh bây giờ.
Một lời nói
chửa kịp thưa,
120..Phút
đâu trận gió cuốn cờ đến ngay.
ào ào đổ lộc
rung cây,
ở trong dường
có hương bay ít nhiều.
Đè chừng ngọn
gió lần theo,
Dấu giày từng
bước in rêu rành rành.
125.. Mắt
nhìn ai nấy đều kinh,
Nàng rằng:
Này thực tinh thành chẳng xa.
Hữu tình ta
lại gặp ta,
Chớ nề u hiển
mới là chị em.
Đã lòng hiển
hiện cho xem,. Tạ lòng nàng lại nối thêm vài lời.
130..Lòng
thơ lai láng bồi hồi,
Gốc cây lại
vạch một bài cổ thi.
Dùng dằng nửa
ở nửa về,
Nhạc vàng
đâu đã tiếng nghe gần gần.
135.. Trông
chừng thấy một văn nhân,
Lỏng buông
tay khấu bước lần dặm băng.
đề huề lưng
túi gió trăng,
Sau chân
theo một vài thằng con con.
Tuyết in sắc
ngựa câu giòn,
140.. Cỏ pha
màu áo nhuộm non da trời.
Nẻo xa mới tỏ
mặt người,
Khách đà xuống
ngựa tới nơi tự tình.
Hài văn lần
bước dặm xanh,
Một vùng như
thể cây quỳnh cành dao.
145.. Chàng
Vương quen mặt ra chào,
Hai Kiều e lệ
nép vào dưới hoa.
Nguyên người
quanh quất đâu xa,
Họ Kim tên
Trọng vốn nhà trâm anh.
Nền phú hậu,
bậc tài danh,
150..Văn
chương nết đất, thông minh tính trời.
Phong tư tài
mạo tót vời,
Vào trong
phong nhã, ra ngoài hào hoa.
Chung quanh
vẫn đất nước nhà,
Với Vương
Quan trước vẫn là đồng thân.
155..Vẫn
nghe thơm nức hương lân,
Một nền đồng
Tước khoá xuân hai Kiều.
Nước non
cách mấy buồng thêu,
Những là trộm
nhớ thầm yêu chốc mòng.
May thay giải
cấu tương phùng,
160..Gặp tuần
đố lá thoả lòng tìm hoa.
Bóng hồng
nhác thấy nẻo xa,
Xuân lan thu
cúc mặn mà cả hai.
Người quốc sắc,
kẻ thiên tài,
Tình trong
như đã, mặt ngoài còn e.
165.. Chập
chờn cơn tỉnh cơn mê.
Rốn ngồi chẳng
tiện, dứt về chỉn khôn.
Bóng tà như
giục cơn buồn,
Khách đà lên
ngựa, người còn nghé theo.
Dưới cầu nước
chảy trong veo,
170..Bên cầu
tơ liễu bóng chiều thướt tha.
Kiều từ trở
gót trướng hoa,
Mặt trời gác
núi chiêng đà thu không.
Mảnh trăng
chênh chếch dòm song,
Vàng gieo ngấn
nước, cây lồng bóng sân.
175..Hải đường
lả ngọn đông lân,
Giọt sương
gieo nặng cành xuân la đà.
Một mình lặng
ngắm bóng nga,
Rộn đường gần
với nỗi xa bời bời:
Người mà đến
thế thì thôi,
180..Đời phồn
hoa cũng là đời bỏ đi!
Người đâu gặp
gỡ làm chi,
Trăm năm biết
có duyên gì hay không?
Ngổn ngang
trăm mối bên lòng,
Nên câu tuyệt
diệu ngụ trong tính tình.
185..Chênh
chênh bóng nguyệt xế mành,
Tựa nương
bên triện một mình thiu thiu.
Thoắt đâu thấy
một tiểu kiều,
Có chiều
thanh vận, có chiều thanh tân.
Sương in mặt,
tuyết pha thân,
190.. Sen
vàng lãng đãng như gần như xa.
Chào mừng
đón hỏi dò la:
Đào nguyên lạc
lối đâu mà đến đây ?
Thưa rằng:
Thanh khí xưa nay,
Mới cùng
nhau lúc ban ngày đã quên.
195..Hàn gia
ở mé tây thiên,
Dưới dòng nước
chảy bên trên có cầu.
Mấy lòng hạ
cố đến nhau,
Mấy lời hạ tứ
ném châu gieo vàng.
Vâng trình hội
chủ xem tường,
----------
Post added at 10:52 AM ---------- Previous post was at 10:50 AM ----------
200.. Mà sao
trong sổ đoạn trường có tên.
Âu đành quả
kiếp nhân duyên,
Cùng người một
hội, một thuyền đâu xa!
Này mười bài
mới mới ra,
Câu thần lại
mượn bút hoa vẽ vời.
205.. Kiều
vâng lĩnh ý đề bài,
Tay tiên một
vẫy đủ mười khúc ngâm.
Xem thơ nức
nở khen thầm:
Giá đành tú
khẩu cẩm tâm khác thường
Ví đem vào tập
đoạn Trường
210.. Thì
treo giải nhất chi nhường cho ai.
Thềm hoa
khách đã trở hài,
Nàng còn cầm
lại một hai tự tình.
Gió đâu xịch
bức mành mành,
Tỉnh ra mới
biết rằng mình chiêm bao.
215..Trông
theo nào thấy đâu nào
Hương thừa
dường hãy ra vào đâu đây.
Một mình lưỡng
lự canh chầy,
Đường xa
nghĩ nỗi sau này mà kinh.
Hoa trôi bèo
dạt đã đành,
220.. Biết
duyên mình, biết phận mình thế thôi !
Nỗi riêng lớp
lớp sóng dồi,
Nghĩ đòi cơn
lại sụt sùi đòi cơn.
Giọng Kiều rền
rĩ trướng loan,
Nhà Huyên chợt
tỉnh hỏi: Cơn cớ gì ?
225..Cớ sao
trằn trọc canh khuya,
Màu hoa lê
hãy dầm dề giọt mưa ?
Thưa rằng:
Chút phận ngây thơ,
Dưỡng sinh
đôi nợ tóc tơ chưa đền.
Buổi ngày
chơi mả đạm Tiên,
230.. Nhắp
đi thoắt thấy ứng liền chiêm bao.
đoạn trường
là số thế nào,
Bài ra thế ấy,
vịnh vào thế kia.
Cứ trong mộng
triệu mà suy,
Phận con
thôi có ra gì mai sau !
235.. Dạy rằng:
Mộng triệu cớ đâu,
Bỗng không
mua não chuốc sầu nghĩ nao.
Vâng lời
khuyên giải thấp cao,
Chưa xong điều
nghĩ đã dào mạch Tương.
Ngoài song
thỏ thẻ oanh vàng,
240.. Nách
tường bông liễu bay ngang trước mành.
Hiên tà gác
bóng chênh chênh,
Nỗi riêng,
riêng trạnh tấc riêng một mình.
Cho hay là
thói hữu tình,
Đố ai gỡ mối
tơ mành cho xong.
245.. Chàng
Kim từ lại thư song,
Nỗi nàng
canh cánh bên lòng biếng khuây.
Sầu đong
càng lắc càng đầy,
Ba thu dồn lại
một ngày dài ghê.
Mây Tần khóa
kín song the,
250.. Bụi hồng
lẽo đẽo đi về chiêm bao.
Tuần trăng
khuyết, đĩa dầu hao,
Mặt mơ tưởng
mặt, lòng ngao ngán lòng.
Buồng văn
hơi giá như đồng,
Trúc se ngọn
thỏ, tơ chùng phím loan.
255.. Mành
Tương phất phất gió đàn,
Hương gây
mùi nhớ, trà khan giọng tình.
Vì chăng
duyên nợ ba sinh,
Thì chi đem
thói khuynh thành trêu ngươi.
Bâng khuâng
nhớ cảnh, nhớ người,
260.. Nhớ
nơi kỳ ngộ vội dời chân đi.
Một vùng cỏ
mọc xanh rì,
Nước ngâm
trong vắt, thấy gì nữa đâu !
Gió chiều
như gợi cơn sầu,
Vi lô hiu hắt
như màu khảy trêu.
265.. Nghề
riêng nhớ ít tưởng nhiều,
Xăm xăm đè nẻo
Lam Kiều lần sang.
Thâm nghiêm
kín cổng cao tường,
Cạn dòng lá
thắm dứt đường chim xanh.
Lơ thơ tơ liễu
buông mành,
270.. Con
oanh học nói trên cành mỉa mai.
Mấy lần cửa
đóng then cài,
đầy thềm hoa
rụng, biết người ở đâu ?
Tần ngần đứng
suốt giờ lâu,
Dạo quanh chợt
thấy mái sau có nhà.
275.. Là nhà
Ngô Việt thương gia,
Buồng không
để đó người xa chưa về.
Lấy điều du
học hỏi thuê,
Túi đàn cặp
sách đề huề dọn sang.
Có cây, có
đá sẵn sàng,
280.. Có
hiên Lãm thúy, nét vàng chưa phai.
Mừng thầm chốn
ấy chữ bài,
Ba sinh âu hẳn
duyên trời chi đây.
Song hồ nửa
khép cánh mây,
Tường đông
ghé mắt ngày ngày hằng trông.
285.. Tấc
gang đồng tỏa nguyên phong,
Tuyệt mù nào
thấy bóng hồng vào ra.
Nhẫn từ quán
khách lân la,
Tuần trăng
thấm thoắt nay đà thèm hai.
Cách tường
phải buổi êm trời,
290.. Dưới
đào dường có bóng người thướt tha.
Buông cầm xốc
áo vội ra,
Hương còn
thơm nức, người đà vắng tanh.
Lần theo tường
gấm dạo quanh,
Trên đào
nhác thấy một cành kim thoa.
295.. Giơ
tay với lấy về nhà:
Này trong
khuê các đâu mà đến đây ?
Ngẫm âu người
ấy báu này,
Chẳng duyên
chưa dễ vào tay ai cầm !
Liền tay ngắm
nghía biếng nằm,
300.. Hãy
còn thoang thoảng hương trầm chưa phai.
Tan sương đã
thấy bóng người,
Quanh tường
ra ý tìm tòi ngẩn ngơ.
Sinh đà có ý
đợi chờ,
Cách tường
lên tiếng xa đưa ướm lòng:
305.. Thoa
này bắt được hư không,
Biết đâu Hợp
Phố mà mong châu về ?
Tiếng Kiều
nghe lọt bên kia:
Sinh rằng: Phác
họa vừa rồi,
Phẩm đề xin
một vài lời thêm hoa .
Tay tiên gió
táp mưa sa,
Khoảng trên
dừng bút thảo và bốn câu .
405.Khen:
Tài nhả ngọc phun châu,
Nàng Ban ả Tạ
cũng đâu thế này !
Kiếp tu xưa
ví chưa dày,
Phúc nào nhắc
được giá này cho ngang !
Nàng rằng:
Trộm liếc dung quang,
410.Chẳng
sân bội ngọc cũng phường kim môn .
Nghĩ mình phận
mỏng cánh chuồn,
Khuôn xanh
biết có vuông tròn mà hay ?
Nhớ từ năm
hãy thơ ngây,
Có người tướng
sĩ đoán ngay một lời:
415.Anh hoa
phát tiết ra ngoài,
Nghìn thu bạc
mệnh một đời tài hoa .
Trông người
lại ngẫm đến ta,
Một dầy một
mỏng biết là có nên ?'
Sinh rằng:
Giải cấu là duyên,
420.Xưa nay
nhân định thắng nhiên cũng nhiều .
Ví dù giải kết
đến điều,
Thì đem vàng
đá mà liều với thân !
đủ điều
trung khúc ân cần,
Lòng xuân
phơi phới chén xuân tàng tàng.
425.Ngày vui
ngắn chẳng đầy gang,
Trông ra ác
đã ngậm gương non đoài .
Vắng nhà chẳng
tiện ngồi dai,
Giã chàng
nàng mới kíp dời song sa .
đến nhà vừa
thấy tin nhà,
430.Hai thân
còn dở tiệc hoa chưa về.
Cửa ngoài vội
rủ rèm the,
Xăm xăm băng
lối vườn khuya một mình.
Nhặt thưa
gương giọi đầu cành,
Ngọn đèn
trông lọt trướng huỳnh hắt hiu .
435.Sinh vừa
tựa án thiu thiu,
Dở chiều như
tỉnh dở chiều như mê .
Tiếng sen sẽ
động giấc hòe,
Bóng trăng
đã xế hoa lê lại gần.
Bâng khuâng
đỉnh Giáp non Thần,
440.Còn ngờ
giấc mộng đêm xuân mơ màng.
Nàng rằng:
Khoảng vắng đêm trường,
Vì hoa nên
phải đánh đường tìm hoa .
Bây giờ rõ mặt
đôi ta,
Biết đâu rồi
nữa chẳng là chiêm bao ?
445.Vội mừng
làm lễ rước vào,
đài sen nối
sáp song đào thêm hương .
Tiên thề
cùng thảo một chương,
Tóc mây một
món dao vàng chia đôi .
Vầng trăng vằng
vặc giữa trời,
450.đinh
ninh hai mặt một lời song song .
Tóc tơ căn vặn
tấc lòng,
Trăm năm tạc
một chữ đồng đến xương .
Chén hà sánh
giọng quỳnh tương,
Dải là hương
lộn bình gương bóng lồng.
455.Sinh rằng:
Gió mát trăng trong,
Bấy lâu nay
một chút lòng chưa cam .
Chày sương
chưa nện cầu Lam,
Sợ lần khân
quá ra sàm sỡ chăng ?
Nàng rằng: Hồng
diệp xích thằng,
460.Một lời
cũng đã tiếng rằng tương tri .
đừng điều
nguyệt nọ hoa kia .
Ngoài ra ai
lại tiếc gì với ai .
Rằng: Nghe nổi
tiếng cầm đài,
Nước non luống
những lắng tai Chung Kỳ.
465.Thưa rằng:
Tiện kỹ sá chi,
đã lòng dạy
đến dạy thì phải vâng .
Hiên sau
treo sẵn cầm trăng,
Vội vàng
Sinh đã tay nâng ngang mày.
Nàng rằng:
Nghề mọn riêng tay,
470.Làm chi
cho bận lòng này lắm thân !
So dần dây
vũ dây văn,
Bốn dây to
nhỏ theo vần cung thương .
Khúc đâu Hán
Sở chiến trường,
Nghe ra tiếng
sắt tiếng vàng chen nhau .
475.Khúc đâu
Tư mã Phượng cầu,
Nghe ra như
oán như sầu phải chăng !
Kê Khang này
khúc Quảng lăng,
Một rằng lưu
thủy hai rằng hành vân .
Qua quan này
khúc Chiêu Quân,
480.Nửa phần
luyến chúa nửa phần tư gia .
Trong như tiếng
hạc bay qua,
đục như tiếng
suối mới sa nửa vời .
Tiếng khoan
như gió thoảng ngoài,
Tiếng mau sầm
sập như trời đổ mưa .
485.Ngọn đèn
khi tỏ khi mờ,
Khiến người
ngồi đó cũng ngơ ngẩn sầu .
Khi tựa gối
khi cúi đầu,
Khi vò chín
khúc khi chau đôi mày .
Ngọn đèn khi
tỏ khi mờ,
Khiến người
ngồi đó cũng ngơ ngẩn sầu .
Khi tựa gối
khi cúi đầu,
Khi vò chín
khúc khi chau đôi mày .
Rằng: Hay
thì thật là hay,
490.Nghe ra
ngậm đắng nuốt cay thế nào !
Lựa chi những
bậc tiêu tao,
Dột lòng
mình cũng nao nao lòng người ?
Rằng: Quen mất
nết đi rồi,
Tẻ vui thôi
cũng tính trời biết sao !
495.Lời vàng
âm lĩnh ý cao,
Họa dần dần
bớt chút nào được không .
Hoa hương
càng tỏ thức hồng,
đầu mày cuối
mắt càng nồng tấm yêu .
Sóng tình dường
đã xiêu xiêu,
500.Xem
trong âu yếm có chiều lả lơi .
Thưa rằng: đừng
lấy làm chơi,
Dẽ cho thưa
hết một lời đã nao !
Vẻ chi một
đóa yêu đào,
Vườn hồng
chi dám ngăn rào chim xanh .
505.đã cho
vào bậc bố kinh,
đạo tòng phu
lấy chữ trinh làm đầụ
Ra tuồng
trên Bộc trong dâu,
Thì con người
ấy ai cầu làm chi !
Phải điều ăn
xổi ở thì,
510.Tiết
trăm năm nỡ bỏ đi một ngày !
Ngẫm duyên kỳ
ngộ xưa nay,
Lứa đôi ai đẹp
lại tày Thôi Trương .
Mây mưa đánh
đổ đá vàng,
Quá chiều
nên đã chán chường yến anh .
505.Trong
khi chắp cánh liền cành,
Mà lòng rẻ
rúng đã dành một bên .
Mái tây để lạnh
hương nguyền,
Cho duyên đằm
thắm ra duyên bẽ bàng.
Gieo thoi
trước chẳng giữ giàng,
520.để sau
nên thẹn cùng chàng bởi ai ?
Vội chi liễu
ép hoa nài,
Còn thân ắt
lại đền bồi có khi !
Thấy lời
đoan chính dễ nghe,
Chàng càng
thêm nể thêm vì mười phân .
525.Bóng tàu
vừa lạt vẻ ngân,
Tin đâu đã
thấy cửa ngăn gọi vào .
Nàng thì vội
trở buồng thêu,
Sinh thì dạo
gót sân đào bước ra .
Cửa sài vừa
ngỏ then hoa,
530.Gia đồng
vào gởi thư nhà mới sang.
đem tin thúc
phụ từ đường,
Bơ vơ lữ thấn
tha hương đề huề.
Liêu dương
cách trở sơn khê,
Xuân đường
kíp gọi sinh về hộ tang.
535.Mảng tin
xiết nỗi kinh hoàng,
Băng mình lẻn
trước đài trang tự tình.
Gót đầu mọi
nỗi đinh ninh,
Nỗi nhà tang
tóc nỗi mình xa xôi:
Sự đâu chưa
kịp đôi hồi,
540.Duyên
đâu chưa kịp một lời trao tơ,
Trăng thề
còn đó trơ trơ,
Dám xa xôi mặt
mà thưa thớt lòng.
Ngoài nghìn
dặm chốc ba đông,
Mối sầu khi
gỡ cho xong còn chầy !
545.Gìn vàng
giữ ngọc cho hay,
Cho đành
lòng kẻ chân mây cuối trời .
Tai nghe ruột
rối bời bời,
Ngập ngừng
nàng mới giãi lời trước sau:
ông tơ ghét
bỏ chi nhau,
550.Chưa vui
sum họp đã sầu chia phôi !
Cùng nhau
trót đã nặng lời,
Dẫu thay mái
tóc dám dời lòng tơ !
Quản bao
tháng đợi năm chờ,
Nghĩ người
ăn gió nằm mưa xót thầm.
555.đã nguyền
hai chữ đồng tâm,
Trăm năm thề
chẳng ôm cầm thuyền ai .
Còn non còn
nước còn dài,
Còn về còn
nhớ đến người hôm nay !
Dùng dằng
chưa nỡ rời tay,
560.Vầng
đông trông đã đứng ngay nóc nhà.
Ngại ngùng một
bước một xa,
Một lời trân
trọng châu sa mấy hàng.
Buộc yên quảy
gánh vội vàng,
Mối sầu xẻ nửa
bước đường chia hai .
565.Buồn
trông phong cảnh quê người,
đầu cành
quyên nhặt cuối trời nhạn thưa .
Não người cữ
gió tuần mưa,
Một ngày nặng
gánh tương tư một ngày .
Nàng còn đứng
tựa hiên tây,
570.. Chín hồi
vấn vít như vầy mối tơ.
Trông chừng
khói ngất song thưa,
Hoa trôi
trác thắm, liễu xơ xác vàng.
Kiều bán
thân chuộc cha.
Tần ngần dạo
gót lầu trang,
Một đoàn mừng
thọ ngoại hương mới về,
575.. Hàn
huyên chưa kịp giãi dề,
Sai nha bỗng
thấy bốn bề xôn xao.
Người nách
thước, kẻ tay đao;
Đầu trâu mặt
ngựa ào ào như sôi.
Già giang một
lão một trai,
580.. Một
dây vô lại buộc hai thâm tình.
Đầy nhà vang
tiếng ruồi xanh,
Rụng rời
khung dệt, tan tành gói may.
Đồ tế nhuyễn,
của riêng tây,
Sạch sành
sanh vét cho đầy túi tham.
585.. Điều
đâu bay buộc ai làm ?
Này ai dan dậm,
giật giàm bỗng dưng ?
Hỏi ra sau mới
biết rằng:
Phải tên
xưng xuất là thằng bán tơ.
Một nhà hoảng
hốt ngẩn ngơ,
590.. Tiếng
oan dậy đất, án ngờ lòa mây.
Hạ từ van lạy
suốt ngày,
Điếc tai lân
tuất, phũ tay tồi tàn.
Rường cao
rút ngược dây oan,
Dẫu là đá
cũng nát gan, lọ người.
595.. Mặt
trông đau đớn rụng rời,
Oan này còn
một kêu trời, nhưng xa.
Một ngày lạ
thói sai nha,
Làm cho khốc
hại chẳng qua vì tiền.
Sao cho cốt
nhục vẹn tuyền,
600.. Trong
khi ngộ biến tòng quyền biết sao ?
Duyên hội ngộ,
đức cù lao,
Bên tình bên
hiếu, bên nào nặng hơn ?
Để lời thệ hải
minh sơn,
Làm con trước
phải đền ơn sinh thành.
605.. Quyết
tình nàng mới hạ tình:
Dẽ cho để
thiếp bán mình chuộc cha !
Họ Chung có
kẻ lại già,
Cũng trong
nha dịch lại là từ tâm.
Thấy nàng hiếu
trọng tình thâm,
610.. Vì
nàng nghĩ cũng thương thầm xót vay.
Tính bài lót
đó luồn đây,
Có ba trăm lạng
việc này mới xuôi.
Hãy về tạm
phó giam ngoài,
Dặn nàng qui
liệu trong đôi ba ngày.
615.. Thương
tình con trẻ thơ ngây,
Gặp cơn vạ
gió tai bay bất kỳ!
Đau lòng tử
biệt sinh ly,
Thân còn chẳng
tiếc, tiếc gì đến duyên !
Hạt mưa sá
nghĩ phận hèn,
620.. Liều
đem tấc cỏ quyết đền ba xuân.
Sự lòng ngỏ
với băng nhân,
Tin sương đồn
đại xa gần xôn xao.
Gần miền có
một mụ nào,
Đưa người viễn
khách tìm vào vấn danh.
625.. Hỏi
tên rằng: Mã Giám sinh.
Hỏi quê, rằng:
Huyện Lâm Thanh cũng gần.
Quá niên trạc
ngoại tứ tuần,
Mày râu nhẵn
nhụi, áo quần bảnh bao.
Trước thầy
sau tớ lao xao
630.. Nhà
băng đưa mối rước vào lầu trang.
Ghế trên ngồi
tót sỗ sàng,
Buồng trong
mối đã giục nàng kíp ra.
Nỗi mình
thêm tức nỗi nhà,
Thềm hoa một
bước, lệ hoa mấy hàng !
635.. Ngại
ngùng giợn gió e sương,
Nhìn hoa
bóng thẹn, trông gương mặt dày.
Mối càng vén
tóc bắt tay,
Nét buồn như
cúc, điệu gầy như mai.
Đắn đo cân sắc
cân tài,
640.. ép
cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ.
Mặn nồng một
vẻ một ưa,
Bằng lòng
khách mới tùy cơ dặt dìu.
Rằng: Mua ngọc
đến Lam Kiều,
Sính nghi
xin dạy bao nhiêu cho tường ?
645.. Mối rằng:
đáng giá nghìn vàng,
Gấp nhà nhờ
lượng người thương dám nài.
Cò kè bớt một
thêm hai,
Giờ lâu ngã
giá vàng ngoài bốn trăm.
Một lời thuyền
đã êm dằm
650.. Hãy
đưa canh thiếp trước cầm làm ghi.
Định ngày nạp
thái vu qui,
Tiền lưng đã
sẵn việc gì chẳng xong !
Một lời cậy
với Chung công,
Khất từ tạm
lĩnh Vương ông về nhà.
655.. Thương
tình con trẻ cha già,
Nhìn nàng
ông những máu sa ruột dàu:
Nuôi con những
ước về sau,
Trao tơ phải
lứa, gieo cầu đáng nơi.
Trời làm chi
cực bấy trời,
660.. Này ai
vu thác cho người hợp tan !
Búa rìu bao
quản thân tàn,
Nỡ đầy đọa
trẻ, càng oan khốc già.
Một lần sau
trước cũng là,
Thôi thì mặt
khuất chẳng thà lòng đau !
665.. Theo lời
càng chảy dòng châu,
Liều mình
ông rắp gieo đầu tường vôi.
Vội vàng kẻ
giữ người coi,
Nhỏ to nàng
lại tìm lời khuyên can:
Vẻ chi một mảnh
hồng nhan,
670.. Tóc tơ
chưa chút đền ơn sinh thành.
Dâng thư đã
thẹn nàng Oanh,
Lại thua ả
Lý bán mình hay sao ?
Cỗi xuân tuổi
hạc càng cao,
Một cây gánh
vác biết bao nhiêu cành.
675.. Lòng
tơ dù chẳng dứt tình,
Gió mưa âu hẳn
tan tành nưóc non.
Thà rằng liều
một thân con,
Hoa dù rã
cánh, lá còn xanh cây.
Phận sao
đành vậy cũng vầy,
680.. Cầm
như chẳng đậu những ngày còn xanh.
Cũng đừng
tính quẩn lo quanh,
Tan nhà là một
thiệt mình là hai.
Phải lời ông
cũng êm tai,
Nhìn nhau giọt
vắn giọt dài ngổn ngang.
685.. Mái
ngoài họ Mã vừa sang,
Tờ hoa đã
ký, cân vàng mới trao.
Trăng già độc
địa làm sao ?
Cầm dây chẳng
lựa buộc vào tự nhiên.
Trong tay đã
sẵn đồng tiền,
690.. Dầu
lòng đổi trắng thay đen khó gì !
Họ Chung ra
sức giúp vì,
Lễ tâm đã đặt,
tụng kỳ cũng xong.
Việc nhà đã
tạm thong dong,
Tinh kỳ giục
giã đã mong độ về.
695. Một
mình nàng ngọn đèn khuya,
áo dầm giọt
lệ, tóc xe mối sầu.
Phận dầu, dầu
vậy cũng dầu,
Xót lòng đeo
đẳng bấy lâu một lời!
Công trình kể
biết mấy mươi.
700. Vì ta
khăng khít, cho người dở dang.
Thề hoa chưa
ráo chén vàng,
Lỗi thề thôi
đã phụ phàng với hoa.
Trời Liêu
non nước bao xa.
Nghĩ đâu rẽ
cửa chia nhà tự tôi.
705. Biết
bao duyên nợ thề bồi.
Kiếp này
thôi thế thì thôi còn gì.
Tái sinh
chưa dứt hương thề.
Làm thân
trâu ngựa đền nghì trúc mai.
Nợ tình chưa
trả cho ai,
710. Khối
tình mang xuống tuyền đài chưa tan.
Nỗi riêng
riêng những bàng hoàng,
Dầu chong trắng
đĩa lệ tràn thấm khăn.
Thúy Vân chợt
tỉnh giấc xuân,
Dưới đèn ghé
đến ân cần hỏi han:
715. Cơ trời
dâu bể đa đoan,
Một nhà để
chị riêng oan một mình,
Cớ chi ngồi
nhẫn tàn canh ?
Nỗi riêng
còn mắc mối tình chi đây\?
Rằng: Lòng
đương thổn thức đầy,
720. Tơ
duyên còn vướng mối này chưa xong.
Hở môi ra
cũng thẹn thùng,
Để lòng thì
phụ tấm lòng với ai.
Cậy em, em
có chịu lời,
Ngồi lên cho
chị lạy rồi sẽ thưa.
725. Giữa đường
đứt gánh tương tư,
Loan giao chắp
mối tơ thừa mặc em.
Kể từ khi gặp
chàng Kim,
Khi ngày quạt
ước, khi đêm chén thề.
Sự đâu sóng
gió bất kỳ,
730. Hiếu
tình khôn lẽ hai bề vẹn hai !
Ngày xuân em
hãy còn dài,
Xót tình máu
mủ, thay lời nước non.
Chị dù thịt
nát xương mòn,
Ngậm cười
chín suối hãy còn thơm lây.
735. Chiếc
thoa với bức tờ mây,
Duyên này
thì giữ vật này của chung.
Dù em nên vợ
nên chồng,
Xót người mệnh
bạc, ắt lòng chẳng quên.
Mất người
còn chút của tin,
740. Phím
đàn với mảnh hương nguyền ngày xưa.
Mai sao dầu
có bao giờ.
Đốt lò hương
ấy, so tơ phím này.
Trông ra ngọn
cỏ lá cây,
Thấy hiu hiu
gió thì hay chị về.
745. Hồn còn
mang nặng lời thề,
Nát thân bồ
liễu, đền nghì trúc mai;
Dạ đài cách
mặt khuất lời,
Rẩy xin chén
nước cho người thác oan.
Bây giờ trâm
gẫy bình tan,
750. Kể làm
sao xiết muôn vàn ái ân.
Trăm nghìn gửi
lại tình quân,
Tơ duyên ngắn
ngủi có ngần ấy thôi.
Phận sao phận
bạc như vôi,
Đã đành nước
chẩy hoa trôi lỡ làng.
755. ôi Kim
lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi
thiếp đã phụ chàng từ đây!
Cạn lời hồn
ngất máu say,
Một hơi lặng
ngắt đôi tay giá đồng.
Xuân Huyên
chợt tỉnh giất nồng,
760. Một nhà
tấp nập, kẻ trong người ngoài.
Kẻ thang người
thuốc bời bời,
Mới dằn cơn
vựng, chưa phai giọt hồng.
Hỏi: Sao ra
sự lạ lùng?
Kiều càng nức
nở mở không ra lời.
765. Nỗi
nàng Vân mới rỉ tai,
Chiếc thoa
này với tờ bồi ở đây...
Này cha làm
lỗi duyên mày,
Thôi thì nỗi
ấy sau này đã em.
Vì ai rụng cải
rơi kim,
770. Để con
bèo nổi mây chìm vì ai.
Lời con dặn
lại một hai,
Dẫu mòn bia
đá, dám sai tấc vàng.
Lậy thôi,
nàng lại thưa chiềng,
Nhờ cha trả
được nghĩa chàng cho xuôi.
775. Sá chi
thân phận tôi đòi,
Dẫu rằng
xương trắng quê người quản đâu.
Xiết bao kể
nỗi thảm sầu !
Khắc canh đã
giục nam lâu mấy hồi .
Kiệu hoa đâu
đã đến ngoài,
780.Quản huyền
đâu đã giục người sinh ly .
Đau lòng kẻ ở
người đi,
Lệ rơi thấm
đá tơ chia rũ tằm.
Trời hôm mây
kéo tối rầm,
Rầu rầu ngọn
cỏ đầm đầm cành sương.
785. Rước
nàng về đến trú phường,
Bốn bề xuân
khóa một nàng ở trong.
Ngập ngừng
thẹn lục e hồng,
Nghĩ lòng lại
xót xa lòng đòi phen.
Phẩm tiên
rơi đến tay hèn,
790.Hoài
công nắng giữ mưa gìn với ai:
Biết thân đến
bước lạc loài,
Nhị đào thà
bẻ cho người tình chung.
Vì ai ngăn
đón gió đông,
Thiệt lòng
khi ở đau lòng khi đi .
795.Trùng
phùng dầu họa có khi,
Thân này
thôi có còn gì mà mong.
Đã sinh ra số
long đong,
Còn mang lấy
kiếp má hồng được sao ?
Trên yên sẵn
có con dao,
800.Giấu cầm
nàng đã gói vào chéo khăn:
Phòng khi nước
đã đến chân,
Dao này thì
liệu với thân sau này .
Đêm thu một
khắc một chầy,
Bâng khuâng
như tỉnh như say một mình.
kiều rơi vào
tay tú Bà
805. Chẳng
ngờ gã Mã Giám Sinh,
Vẫn là một đứa
phong tình đã quen.
Quá chơi lại
gặp hồi đen,
Quen mùi lại
kiếm ăn miền nguyệt hoa .
Lầu xanh có
mụ Tú Bà,
810.Làng
chơi đã trở về già hết duyên.
Tình cờ chẳng
hẹn mà nên,
Mạt cưa mướp
đắng đôi bên một phường.
Chung lưng mở
một ngôi hàng,
Quanh năm
buôn phấn bán hương đã lề.
815. Dạo tìm
khắp chợ thì quê,
Giả danh hầu
hạ dạy nghề ăn chơi .
Rủi may âu
cũng tại trời,
Đoạn trường
lại chọn mặt người vô duyên.
Xót nàng
chút phận thuyền quyên,
820.Cành hoa
đem bán vào thuyền lái buôn.
Mẹo lừa đã mắc
vào khuôn,
Sính nghi rẻ
giá nghênh hôn sẵn ngày .
Mừng thầm: Cờ
đã đến tay !
Càng nhìn vẻ
ngọc càng say khúc vàng.
825.Đã nên
quốc sắc thiên hương,
Một cười này
hẳn nghìn vàng chẳng ngoa .
Về đây nước
trước bẻ hoa,
Vương tôn
quý khách ắt là đua nhau .
Hẳn ba trăm
lạng kém đâu,
830.Cũng đà
vừa vốn còn sau thì lời,
Miếng ngon kề
dến tận nơi,
Vốn nhà cũng
tiếc của trời cũng tham.
đào tiên đã
bén tay phàm,
Thì vin cành
quít cho cam sự đời !
835.Dưới trần
mấy mặt làng chơi,
Chơi hoa đã
dễ mấy người biết hoa .
Nước vỏ lựu
máu mào gà,
Mượn màu
chiêu tập lại là còn nguyên.
Mập mờ đánh
lận con đen,
840.Bao
nhiêu cũng bấy nhiêu tiền mất chi ?
Mụ già hoặc
có điều gì,
Liều công mất
một buổi quỳ mà thôi .
Vả đây đường
xá xa xôi,
Mà ta bất động
nữa người sinh nghi .
845.Tiếc
thay một đóa trà mi,
Con ong đã tỏ
đường đi lối về.
Một cơn mưa
gió nặng nề,
Thương gì đến
ngọc tiếc gì đến hương.
Đêm xuân một
giấc mơ màng,
850.Đuốc hoa
để đó, mặc nàng nằm trơ .
Giọt riêng tầm
tã tuôn mưa,
Phần căm nỗi
khách phần dơ nỗi mình:
Tuồng chi là
giống hôi tanh,
Thân nghìn
vàng để ô danh má hồng.
855.Thôi còn
chi nữa mà mong?
Đời người
thôi thế là xong một đời .
Giận duyên tủi
phận bời bời,
Cầm dao nàng
đã toan bài quyên sinh.
Nghĩ đi nghĩ
lại một mình:
860.Một mình
thì chớ hai tình thì sao ?
Sao dầu sinh
sự thế nào,
Truy nguyên
chẳng kẻo lụy vào song thân.
Nỗi mình âu
cũng giãn dần,
Kíp chầy
thôi cũng một lần mà thôi .
865.Những là
đo đắn ngược xuôi,
Tiếng gà
nghe đã gáy sôi mái tường.
Lầu mai vừa
rúc còi sương,
Mã Sinh giục
giã vội vàng ra đi .
Đoạn trường
thay lúc phân kỳ !
870.Vó câu
khấp khểnh bóng xe gập ghềnh.
Bề ngoài mười
dặm trường đình,
Vương ông mở
tiệc tiễn hành đưa theo .
Ngoài thì chủ
khách dập dìu,
Một nhà
huyên với một Kiều ở trong.
875.Nhìn
càng lã chã giọt hồng,
Rỉ tai nàng
mới giãi lòng thấp cao:
Hổ sinh ra
phận thơ đào,
Công cha
nghĩa mẹ kiếp nào trả xong?
Lỡ làng nước
đục bụi trong,
880.Trăm năm
để một tấm lòng từ đây .
Xem gương
trong bấy nhiêu ngày,
Thân con chẳng
kẻo mắc tay bợm già !
Khi về bỏ vắng
trong nhà,
Khi vào dùng
dắng khi ra vội vàng.
885.Khi ăn
khi nói lỡ làng,
Khi thầy khi
tớ xem thường xem khinh.
Khác màu kẻ
quý người thanh,
Ngẫm ra cho
kỹ như hình con buôn.
Thôi con còn
nói chi con?
890.Sống nhờ
đất khách thác chôn quê người !
Vương bà
nghe bấy nhiêu lời,
Tiếng oan đã
muốn vạch trời kêu lên.
Vài tuần
chưa cạn chén khuyên.
Mái ngoài
nghỉ đã giục liền ruổi xe .
895.Xót con
lòng nặng trì trì,
Trước yên
ông đã nằn nì thấp cao:
Chút thân yếu
liễu tơ đào,
Rớp nhà đến
nỗi giấn vào tôi ngươi .
Từ đây góc bể
bên trời,
900.Nắng mưa
thui thủi quê người một thân.
Nghìn tầm nhờ
bóng tùng quân,
Tuyết sương
che chở cho thân cát đằng.
Cạn lời
khách mới thưa rằng:
Buộc chân
thôi cũng xích thằng nhiệm trao .
905.Mai sau
dầu dến thế nào,
Kìa gương nhật
nguyệt nọ dao quỉ thần !
Đùng dùng
gió giục mây vần,
Một xe trong
cõi hồng trần như bay .
Trông vời gạt
lệ chia tay,
910.Góc trời
thăm thẳm đêm ngày đăm đăm.
Nàng thì dặm
khách xa xăm,
Bạc phau cầu
giá đen rầm ngàn mây .
Vi lô san
sát hơi may,
Một trời thu
để riêng ai một người .
915.Dặm
khuya ngất tạnh mù khơi,
Thấy trăng
mà thẹn những lời non sông.
Rừng thu từng
biếc xen hồng,
Nghe chim
như nhắc tấm lòng thần hôn.
Những là lạ
nước lạ non,
920.Lâm Truy
vừa một tháng tròn tới nơi .
Xe châu dừng
bánh cửa ngoài,
Rèm trong đã
thấy một người bước ra .
Thoắt trông
nhờn nhợt màu da,
ăn gì cao lớn
đẫy đà làm sao !
925.Trước xe
lơi lả han chào,
Vâng lời
nàng mới bước vào tận nơi .
Bên thì mấy ả
mày ngài,
Bên thì ngồi
bốn năm người làng chơi .
Giữa thì
hương án hẳn hoi,
930.Trên
treo một tượng trắng đôi lông mày .
Lầu xanh
quen lối xưa nay,
Nghề này thì
lấy ông này tiên sư,
Hương hôm
hoa sớm phụng thờ.
Cô nào xấu
vía có thưa mối hàng,
935.Cởi xiêm
lột áo sỗ sàng,
Trước thần sẽ
nguyện mảnh hương lầm rầm.
Đổi hoa lót
xuống chiếu nằm,
Bướm hoa bay
lại ầm ầm tứ vi !
Kiều còn ngơ
ngẩn biết gì,
940.Cứ lời lạy
xuống mụ thì khấn ngay:
Cửa hàng
buôn bán cho may,
Đêm đêm Hàn
thực ngày ngày Nguyên tiêu .
Muôn nghìn
người thấy cũng yêu,
Xôn xao oanh
yến rập rìu trúc mai .
945.Tin nhạn
vẩn lá thư bài,
Đưa người cửa
trước rước người cửa sau .
Lạ tai nghe
chửa biết đâu,
Xem tình ra
cũng những màu dở dang.
Lễ xong
hương hỏa gia đường,
950.Tú Bà vắt
nóc lên giường ngồi ngay.
Dạy rằng:
Con lạy mẹ đây,
Lạy rồi sang
lạy cậu mày bên kia.
Nàng rằng:
Phải bước lưu ly,
Phận hèn
vâng đã cam bề tiểu tinh.
955.Điều đâu
lấy yến làm oanh,
Ngây thơ chẳng
biết là danh phận gì?
Đủ điều nạp
thái vu qui,
Đã khi chung
chạ lại khi đứng ngồi.
Giờ ra thay
mặt đổi ngôi,
960.Dám xin
gửi lại một lời cho minh.
Mụ nghe nàng
nói hay tình,
Bấy giờ mới
nổi tam bành mụ lên:
Này này sự
đã quả nhiên,
Thôi đà cướp
sống chồng min đi rồi.
965.Bảo rằng
đi dạo lấy người,
Đem về rước
khách kiếm lời mà ăn.
Tuồng vô nghĩa
ở bất nhân,
Buồn mình
trước đã tần mần thử chơi.
Màu hồ đã mất
đi rồi,
970.Thôi
thôi vốn liếng đi đời nhà ma!
Con kia đã
bán cho ta,
Nhập ra phải
cứ phép nhà tao đây.
Lão kia có
giở bài bây,
Chẳng văng
vào mặt mà mày lại nghe.
975.Cớ sao
chịu tốt một bề,
Gái tơ mà đã
ngứa nghề sớm sao?
Phải làm cho
biết phép tao!
Chập bì tiên
rắp sấn vào ra tay.
Nàng rằng:
Trời thẳm đất dày!
980.Thân này
đã bỏ những ngày ra đi.
Thôi thì
thôi có tiếc gì!
Sẵn dao tay
áo tức thì giở ra.
Sợ gan nát
ngọc liều hoa!
Mụ còn trông
mặt nàng đà quá tay.
985.Thương
ôi tài sắc bậc này,
Một dao oan
nghiệt đứt dây phong trần.
Nỗi oan vỡ lở
xa gần,
Trong nhà
người chật một lần như nêm.
Nàng thì bằn
bặt giấc tiên,
990.Mụ thì cầm
cập mặt nhìn hồn bay.
Vực nàng vào
chốn hiên tây,
Cắt người
coi sóc chạy thầy thuốc thang.
Nào hay chưa
hết trần duyên,
Trong mê dường
đã đứng bên một nàng.
995.Rỉ rằng:
Nhân quả dở dang,
Đã toan trốn
nợ đoạn trường được sao?
Số còn nặng
nợ má đào,
Người dầu muốn
quyết trời nào đã cho.
Hãy xin hết
kiếp liễu bồ,
1000. Sông
Tiền đường sẽ hẹn hò về sau.
Thuốc thang
suốt một ngày thâu,
Giấc mê nghe
đã dàu dàu vừa tan.
Tú bà chực sẵn
bên màn,
Lựa lời
khuyên giải mơn man gỡ dần:
1005. Một
người dễ có mấy thân!
Hoa xuân
đương nhụy, ngày xuân còn dài.
Cũng là lỡ một
lầm hai,
Đá vàng sao
nỡ ép nài mưa mây!
Lỡ chưn trót
đã vào đây,
1010. Khóa
buồng xuân để đợi ngày đào non.
Người còn
thì của hãy còn,
Tìm nơi xứng
đáng là con cái nhà.
Làm chi tội
báo oán gia,
Thiệt mình
mà hại đến ta hay gì\?
1015. Kề tai
mấy mỗi nằn nì,
Nàng nghe dường
cũng thị phi rạch ròi.
Vả suy thần
mộng mấy lời,
Túc nhân âu
cũng có trời ở trong.
Kiếp này nợ
trả chưa xong,
1020. Làm
chi thêm một nợ chồng kiếp sau!
Lặng nghe,
thấm thía gót đầu,
Thưa rằng:
Ai có muốn đâu thế này?
được như lời,
thế là may,
Hẳn rằng mai
có như rày cho chăng!
1025. Sợ khi
ong bướm đãi đằng,
Đến điều sống
đục, sao bằng thác trong!
Mụ rằng: Con
hãy thong dong,
Phải điều
lòng lại dối lòng mà chơi!
Mai sau ở chẳng
như lời,
1030. Trên đầu
có bóng mặt trời rạng soi.
Thấy lời quyết
đoán hẳn hoi,
Đành lòng,
nàng cũng sẽ nguôi nguôi dần.
Trước lầu
Ngưng bích khóa xuân,
Vẻ non xa, tấm
trăng gần, ở chung.
1035. Bốn bề
bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn
nọ, bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây
sớm đèn khuya,
Nửa tình, nửa
cảnh như chia tấm lòng.
Tưởng người
dưới nguyệt chén đồng,
1040. Tin
sương luống những rày trông mai chờ.
Bên trời góc
bể bơ vơ,
Tấm son gột
rửa bao giờ cho phai.
Xót người tựa
cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp
lạnh, những ai đó giờ ?
1045. Sân
Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử
đã vừa người ôm?
Buồn trông cửa
bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp
thoáng cánh buồm xa xa ?
Buồn trông
ngọn nước mới sa,
1050. Hoa
trôi man mác, biết là về đâu?
Buồn trông nội
cỏ dàu dàu,
Chân mây mặt
đất một màu xanh xanh.
Buồn trông
gió cuốn mặt ghềnh
ầm ầm tiếng
sóng kêu quanh ghế ngồị
1055. Chung
quanh những nước non người,
Đau lòng lưu
lạc, nên vài bốn câu .
----------
Post added at 10:56 AM ---------- Previous post was at 10:54 AM ----------
Kiều bị Sở
Khanh Lừa.
Ngậm ngùi rủ
bước rèm châu,
Cách tường,
nghe có tiếng đâu họa vần.
Một chàng vừa
trạc thanh xuân,
1060. Hình
dong chải chuốt, áo khăn dịu dàng.
Nghĩ rằng
cũng mạch thư hương,
Hỏi ra mới
biết rằng chàng Sở Khanh.
Bóng Nga thấp
thoáng dưới mành,
Trông nàng,
chàng cũng ra tình đeo đai .
1065. Than
ôi ! sắc nước hương trời,
Tiếc cho đâu
bỗng lạc loài đến đây ?
Giá đành
trong nguyệt trên mây,
Hoa sao, hoa
khéo đọa đày bấy hoa ?
Tức gan
riêng giận trời già,
1070. Lòng
này ai tỏ cho ta, hỡi lòng?
Thuyền quyên
ví biết anh hùng,
Ra tay tháo
cũi, sổ lồng như chơi !
Song thu đã
khép cánh ngoài,
Tai còn đồng
vọng mấy lời sắt đanh.
1075. Nghĩ
người thôi lại nghĩ mình,
Cám lòng
chua xót, nhạt tình chơ vơ .
Những là lần
lữa nắng mưa,
Kiếp phong
trần biết bao giờ mới thôi ?
Đánh liều nhắn
một hai lời,
1080. Nhờ
tay tế độ vớt người trầm luân.
Mảnh tiên kể
hết xa gần,
Nỗi nhà báo
đáp, nỗi thân lạc loài .
Tan sương vừa
rạng ngày mai,
Tiện hồng
nàng mới nhắn lời gửi sang.
1085. Trời
tây lãng đãng bóng vàng,
Phúc thư đã
thấy tin chàng đến nơi .
Mở xem một bức
tiên mai,
Rành rành
tích việt có hai chữ đề .
Lấy trong ý
tứ mà suy:
1090. Ngày
hai mươi mốt, tuất thì phải chăng?
Chim hôm
thoi thót về rừng,
Đóa trà mi
đã ngậm trăng nửa vành.
Tường đông
lay động bóng cành,
Rẽ song, đã
thấy Sở Khanh lẻn vào .
1095. Sượng
sùng đánh dạn ra chào,
Lạy thôi,
nàng mới rỉ tai ân cần.
Rằng: Tôi
bèo bọt chút thân,
Lạc đàn mang
lấy nợ nần yến anh.
Dám nhờ cốt
nhục tử sinh,
1100. Còn
nhiều kết cỏ ngậm vành về sau !
Lặng nghe, lẩm
nhẩm gật đầu:
Ta đây phải
mượn ai đâu mà rằng !
Nàng đà biết
đến ta chăng,
Bể trầm
luân, lấp cho bằng mới thôi !
1105. Nàng rằng:
Muôn sự ơn người,
Thế nào xin
quyết một bài cho xong.
Rằng: Ta có
ngựa truy phong,
Có tên dưới
trướng, vốn dòng kiện nhi .
Thừa cơ lẻn
bước ra đi,
1110. Ba
mươi sáu chước, chước gì là hơn.
Dù khi gió
kép, mưa đơn,
Có ta đây
cũng chẳng cơn cớ gì !
Nghe lời
nàng đã sinh nghi,
Song đà quá
đỗi, quản gì được thân.
1115. Cũng
liều nhắm mắt đưa chân,
Mà xem con Tạo
xoay vần đến đâu !
Cùng nhau lẻn
bước xuống lầu,
Song song ngựa
trước, ngựa sau một đoàn.
Đêm thâu khắc
lậu canh tàn,
1120. Gió
cây trút lá, trăng ngàn ngậm gương.
Lối mòn cỏ
nhợt mù sương,
Lòng quê đi
một bước đường, một đau .
Tiếng gà xao
xác gáy mau,
Tiếng người
đâu đã mái sau dậy dàng.
Nàng càng thổn
thức gan vàng,
Sở Khanh đã
rẽ dây cương lối nào !
Một mình
khôn biết làm sao,
Dặm rừng bước
thấp, bước cao hãi hùng.
Hóa nhi thật
có nỡ lòng,
1130. Làm
chi dày tía, vò hồng, lắm nau !
Một đoàn đổ
đến trước sau,
Vuốt đâu xuống
đất, cánh đâu lên trời .
Tú bà tốc thẳng
đến nơi,
Hầm hầm áp
điệu một hơi lại nhà .
1135. Hung
hăng chẳng nói chẳng tra,
Đang tay vùi
liễu, giập hoa tơi bời .
Thịt da ai
cũng là người,
Lòng nào hồng
rụng, thắm rời chẳng đau .
Hết lời thú
phục, khẩn cầu,
1140. Uốn
lưng thịt đổ, cất đầu máu sa .
Rằng: Tôi
chút phận đàn bà,
Nước non lìa
cửa, lìa nhà, đến đây.
Bây giờ sống
chết ở tay,
Thân này đã
đến thế này thì thôi !
1145. Nhưng
tôi có sá chi tôi,
Phận tôi
đành vậy, vốn người để đâu ?
Thân lươn
bao quản lấm đầu,
Chút lòng
trinh bạch từ sau xin chừa !
Được lời mụ
mới tùy cơ,
1150. Bắt
người bảo lĩnh làm tờ cung chiêu .
Bày vai có ả
Mã Kiều,
Xót nàng, ra
mới đánh liều chịu đoan .
Mụ càng kể
nhặt, kể khoan,
Gạn gùng đến
mực, nồng nàn mới tha .
1155. Vực
nàng vào nghỉ trong nhà,
Mã Kiều lại
ngỏ ý ra dặn lời:
Thôi đà mắc
lận thì thôi !
Đi đâu chẳng
biết con người Sở Khanh?
Bạc tình, nổi
tiếng lầu xanh,
1160. Một
tay chôn biết mấy cành phù dung !
Đà đào lập sẵn
chước dùng,
Lạ gì một cốt
một đồng xưa nay !
Có ba mươi lạng
trao tay,
Không dưng
chi có chuyện này, trò kia !
1165. Rồi ra
trở mặt tức thì,
Bớt lời, liệu
chớ sân si, thiệt đời !
Nàng rằng:
Thề thốt nặng lời,
Có đâu mà lại
ra người hiểm sâu !
Còn đương
suy trước, nghĩ sau,
1170. Mặt mo
đã thấy ở đâu dẫn vào .
Sở Khanh lên
tiếng rêu rao:
Rằng nghe mới
có con nào ở đây .
Phao cho quyến
gió rủ mây,
Hãy xem có
biết mặt này là aỉ
1175. Nàng rằng:
Thôi thế thì thôi !
Rằng không,
thì cũng vâng lời là không !
Sở Khanh quắt
mắng đùng đùng,
Sấn vào, vừa
rắp thị hùng ra tay,
Nàng rằng:
Trời nhé có hay !
1180. Quyến
anh, rủ yến, sự này tại ai ?
Đem người giẩy
xuống giếng khơi,
Nói rồi, rồi
lại ăn lời được ngay !
Còn tiên
tích việt ở tay,
Rõ ràng mặt ấy,
mặt này chứ ai ?
1185. Lời
ngay, đông mặt trong ngoài,
Kẻ chê bất
nghĩa, người cười vô lương !
Phụ tình án
đã rõ ràng,
Dơ tuồng,
nghỉ mới kiếm đường tháo lui .
Buồng riêng,
riêng những sụt sùi:
1190. Nghĩ
thân, mà lại ngậm ngùi cho thân.
Tiếc thay
trong giá trắng ngần,
Đến phong trần,
cũng phong trần như ai !
Tẻ vui cũng
một kiếp người,
Hồng nhan phải
giống ở đời mãi ru !
1195. Kiếp
xưa đã vụng đường tu,
Kiếp này chẳng
kẻo đền bù mới xuôi !
Dù sao bình
đã vỡ rồi,
Lấy thân mà
trả nợ đời cho xong !
Vừa tuần
nguyệt sáng, gương trong,
1200. Tú bà
ghé lại thong dong dặn dò:
Nghề chơi
cũng lắm công phu,
Làng chơi ta
phải biết cho đủ điều .
Nàng rằng:
Mưa gió dập dìu,
Liều thân,
thì cũng phải liều thế thôi!
1205. Mụ rằng:
Ai cũng như ai,
Người ta ai
mất tiền hoài đến đây ?
ở trong còn
lắm điều hay,
Nỗi đêm khép
mở, nỗi ngày riêng chung.
Này con thuộc
lấy nằm lòng,
1210. Vành
ngoài bảy chữ, vành trong tám nghề .
Chơi cho liễu
chán, hoa chê,
Cho lăn lóc
đá, cho mê mẩn đời .
Khi khóe hạnh,
khi nét ngài,
Khi ngâm ngợi
nguyệt, khi cười cợt hoa .
1215. Điều
là nghề nghiệp trong nhà,
Đủ ngần ấy nết,
mới là người soi .
Gót đầu vâng
dạy mấy lời,
Dường chau
nét nguyệt, dường phai vẻ hồng.
Những nghe
nói, đã thẹn thùng,
1220. Nước đời
lắm nỗi lạ lùng, khắt khe!
Xót mình cửa
các, buồng khuê,
Vỡ lòng, học
lấy những nghề nghiệp hay!
Khéo là mặt
dạn, mày dày,
Kiếp người
đã đến thế này thì thôi!
1225. Thương
thay thân phận lạc loài,
Dẫu sao cũng
ở tay người biết sao ?
Lầu xanh, mới
rủ trướng đào,
Càng treo
giá ngọc, càng cao phẩm người .
Biết bao bướm
lả, ong lơi,
1230. Cuộc
say đầy tháng, trận cười suốt đêm.
Dập dìu lá
gió, cành chim,
Sớm đưa Tống
Ngọc, tối tìm Tràng Khanh.
Khi tỉnh rượu,
lúc tàn canh,
Giật mình,
mình lại thương mình xót xa .
1235. Khi
sao phong gấm rủ là,
Giờ sao tan
tác như hoa giữa đường?
Mặt sao dày
gió dạn sương,
Thân sao bướm
chán, ong chường bấy thân?
Mặt người
mưa Sở, mây Tần,
1240. Những
mình nào biết có xuân là gì!
Đôi phen gió
tựa, hoa kề,
Nửa rèm tuyết
ngậm, bốn bề trăng thâu .
Cảnh nào cảnh
chẳng đeo sầu,
Người buồn,
cảnh có vui đâu bao giờ!
1245. Đòi
phen nét vẽ, câu thơ,
Cung cầm
trong nguyệt, nước cờ dưới hoa,
Vui là vui
gượng kẻo mà,
Ai tri âm
đó, mặn mà với ai ?
Thờ ơ gió
trúc, mưa mai,
1250. Ngẩn
ngơ trăm nỗi, giùi mài một thân.
Ôm lòng đòi
đoạn xa gần,
Chẳng vò mà
rối, chẳng dần mà đau!
Nhớ ơn chín
chữ cao sâu,
Một ngày một
ngả bóng dâu tà tà .
1255. Dặm
ngàn, nước thẳm, non xa,
Nghĩ đâu
thân phận con ra thế này!
Sân hòe đôi
chút thơ ngây
Trân cam, ai
kẻ đỡ thay việc mình?
Nhớ lời nguyện
ước ba sinh,
1260. Xa xôi
ai có thấu tình chăng ai ?
Khi về hỏi
liễu Chương đài,
Cành xuân đã
bẻ cho người chuyên tay .
Tình sâu
mong trả nghĩa dày,
Hoa kia đã
chắp cành này cho chưa ?
1265. Mối
tình đòi đoạn vò tơ,
Giấc hương
quan luống lần mơ canh dài .
Song sa vò
võ phương trời,
Nay hoàng
hôn, đã lại mai hôn hoàng.
Lần lần thỏ
bạc ác vàng,
1270. Xót
người trong hội đoạn tràng đòi cơn !
Đã cho lấy
chữ hồng nhan,
Làm cho, cho
hại, cho tàn, cho cân !
Đã đày vào
kiếp phong trần,
Sao cho sỉ
nhục một lần mới thôi !
kiều gặp
Thúc Sinh.
1275. Khách
du bỗng có một người,
Kỳ Tâm họ
Thúc cũng nòi thư hương.
Vốn người
huyện Tích châu Thường,
Theo nghiêm
đường mở ngôi hàng Lâm tri .
Hoa khôi mộ
tiếng Kiều nhi,
1280. Thiếp
hồng tìm đến hương khuê gửi vào .
Trướng tô
giáp mặt hoa đào,
Vẻ nào chẳng
mặn nét nào chăng ưa ?
Hải đường
mơn mởn cành tơ,
Ngày xuân
càng gió càng mưa càng nồng.
1285. Nguyệt
hoa hoa nguyệt não nùng,
Đêm xuân ai
dễ cầm lòng được chăng?
Lạ gì thanh
khí lẽ hằng,
Một dây một
buộc ai giằng cho ra .
Sớm đào tối
mận lân la,
1290. Trước
còn trăng gió sau ra đá vàng.
Dịp đâu may
mắn lạ dường,
Lại vừa gặp
khoảng xuân đường lại quê .
Sinh càng một
tỉnh mười mê,
Ngày xuân lắm
lúc đi về với xuân.
1295. Khi
gió gác khi trăng sân,
Bầu tiên chuốc
rượu câu thần nối thơ .
Khi hương sớm
khi trà trưa,
Bàn vây điểm
nước đường tơ họa đàn.
Miệt mài
trong cuộc truy hoan,
1300. Càng
quen thuộc nết càng dan díu tình.
Lạ cho cái
sóng khuynh thành,
Làm cho đổ
quán xiêu đình như chơi .
Thúc sinh quen
thói bốc rời,
Trăm nghìn đổ
một trận cười như không.
1305. Mụ
càng tô lục chuốt hồng,
Máu tham hễ
thấy hơi đồng thì mê .
Dưới trăng
quyên đã gọi hè,
Đầu tường lửa
lựu lập loè đâm bông.
Buồng the phải
buổi thong dong,
1310. Thang
lan rủ bức trướng hồng tẩm hoa .
Rõ màu trong
ngọc trắng ngà !
Dày dày sẵn
đúc một tòa thiên nhiên.
Sinh càng tỏ
nét càng khen,
Ngụ tình tay
thảo một thiên luật đường.
1315. Nàng rằng:
Vâng biết ý chàng.
Lời lời châu
ngọc hàng hàng gấm thêu .
Hay hèn lẽ
cũng nối điêu,
Nỗi quê nghĩ
một hai điều ngang ngang.
Lòng còn gửi
áng mây Vàng.
1320. Họa vần
xin hãy chịu chàng hôm nay .
Rằng: Sao
nói lạ lùng thay !
Cành kia chẳng
phải cỗi này mà ra ?
Nàng càng ủ
đột thu ba,
Đoạn trường
lúc ấy nghĩ mà buồn tênh:
1325. Thiếp
như hoa đã lìa cành,
chàng như
con bướm lượn vành mà chơi .
Chúa xuân
đành đã có nơi,
Vắn ngày
thôi chớ dài lời làm chi .
Sinh răng: Từ
thuở tương tri,
1330. tấm
riêng riêng những nặng vì nước non.
Trăm năm
tính cuộc vuông tròn,
Phải dò cho
đến ngọn nguồn lạch sông.
Nàng rằng:
Muôn đội ơn lòng.
Chút e bên
thú bên tòng dễ đâu .
1335. Bình
Khang nấn ná bấy lâu,
Yêu hoa yêu
được một màu điểm trang.
Rồi ra lạt
phấn phai hương,
Lòng kia giữ
được thường thường mãi chăng ?
Vả trong thềm
quế cung trăng,
1340. chủ
trương đành đã chị Hằng ở trong.
Bấy lâu
khăng khít dải đồng,
Thêm người
người cũng chia lòng riêng tây .
Vẻ chi chút
phận bèo mây,
Làm cho bể
ái khi đầy khi vơi .
1345. Trăm
điều ngang ngửa vì tôi,
Thân sau ai
chịu tội trời ấy cho ?
Như chàng có
vững tay co,
Mười phần
cũng đắp điếm cho một vài .
Thế trong dầu
lớn hơn ngoài,
1350. trươc
hàm sư tử gửi người đằng la .
Cúi đầu luồn
xuống mái nhà,
Giấm chua lại
tội băng ba lửa nồng.
ở trên còn
có nhà thông,
Lượng trên
trong xuống biết lòng có thương?
1355. Sá chi
liễu ngõ hoa tường?
Lầu xanh lại
bỏ ra phường lầu xanh.
Lại càng dơ
dáng dại hình,
Đành thân phận
thiếp ngại danh giá chàng.
Thương sao
cho vẹn thì thương.
1360. Tính
sao cho vẹn mọi đường xin vâng.
Sinh rằng:
Hay nói đè chừng !
Lòng đây
lòng đấy chưa từng hay saỏ
Đường xa chớ
ngại Ngô Lào,
Trăm điều
hãy cứ trông vào một ta .
1365. Đã gần
chi có điều xa ?
Đá vàng đã
quyết phong ba cũng liều .
Cùng nhau
căn vặn đến điều,
Chỉ non thề
bể nặng gieo đến lời .
Nỉ non đêm
ngắn tình dài,
1370. Ngoài
hiên thỏ đã non đoài ngậm gương.
Mượn điều
trúc viện thừa lương,
Rước về hãy
tạm giấu nàng một nơi .
Chiến hòa sắp
sẵn hai bài,
Cậy tay thầy
thợ mượn người dò la .
1375. Bắn
tin đến mặt Tú bà,
Thua cơ mụ
cũng cầu hòa dám sao .
Rõ ràng của
dẫn tay trao,
Hoàn lương một
thiếp thân vào cửa công.
Công tư đôi
lẽ đều xong,
1380. Gót
tiên phút đã thoát vòng trần ai .
Một nhà sum
họp trúc mai,
Càng sâu
nghĩa bể càng dài tình sông.
Hương càng
đượm lửa càng nồng,
Càng sôi vẻ
ngọc càng lồng màu sen.
1385. Nửa
năm hơi tiếng vừa quen,
Sân ngô cành
biếc đã chen lá vàng.
Giậu thu vừa
nảy giò sương,
Gối yên đã
thấy xuân đường đến nơi .
Phong lôi nổi
trận bời bời,
1390. Nặng
lòng e ấp tính bài phân chia .
Quyết ngay
biện bạch một bề,
Dạy cho má
phấn lại về lầu xanh.
Thấy lời
nghiêm huấn rành rành,
Đánh liều
sinh mới lấy tình nài kêu .
1395. Rằng:
Con biết tội đã nhiều,
Đẫu rằng sấm
sét búa rìu cũng cam.
Trót vì tay
đã nhúng chàm,
Dại rồi còn
biết khôn làm sao đây .
Cùng nhau vả
tiếng một ngày,
1400. ôm cầm
ai nỡ dứt dây cho đành.
Lượng trên
quyết chẳng thương tình,
Bạc đen thôi
có tiếc mình làm chi .
Thấy lời sắt
đá tri tri,
Sốt gan ông
mới cáo quì cửa công.
1405. Đất bằng
nổi sóng đùng đùng,
Phủ đường
sai lá phiếu hồng thôi tra .
Cùng nhau
theo gót sai nha,
Song song
vào trước sân hoa lạy quì.
Trông lên mặt
sắt đen sì,
1410.Lập
nghiêm trước đã ra uy nặng lời:
Gã kia dại nết
chơi bời,
Mà con người
thế là người đong đưa .
Tuồng chi
hoa thải hương thừa,
Mượn màu son
phấn đánh lừa con đen.
1415. Suy
trong tình trạng nguyên đơn,
Bề nào thì
cũng chưa yên bề nào .
Phép công
chiếu án luận vào .
Có hai đường
ấy muốn sao mặc mình.
Một là cứ
phép gia hình,
1420. Một là
lại cứ lầu xanh phó về.
Nàng rằng: đã
quyết một bề !
Nhện này
vương lấy tơ kia mấy lần.
Đục trong
thân cũng là thân.
Yếu thơ vâng
chịu trước sân lôi đình !
1425. Dạy rằng:
Cứ phép gia hình !
Ba cây chập
lại một cành mẫu đơn.
Phận đành
chi dám kêu oan,
Đào hoen quẹn
má liễu tan tác mày .
Một sân lầm
cát đã đầy,
1430. Gương
lờ nước thủy mai gầy vóc sương.
Nghĩ tình
chàng Thúc mà thương,
Nẻo xa trông
thấy lòng càng xót xa .
Khóc rằng:
Oan khốc vì ta !
Có nghe lời
trước chẳng đà lụy sau .
1435. Cạn
lòng chẳng biết nghĩ sâu .
Để ai trăng
tủi hoa sầu vì ai .
Phủ đường
nghe thoảng vào tai,
Động lòng lại
gạn đến lời riêng tây .
Sụt sùi
chàng mới thưa ngay,
1440. Đầu
đuôi kể lại sự ngày cầu thân:
Nàng đà tính
hết xa gần,
Từ xưa nàng
đã biết thân có rày .
Tại tôi hứng
lấy một tay,
Để nàng cho
đến nỗi này vì tôi .
1445. Nghe lời
nói cũng thương lời,
Dẹp uy mới dạy
cho bài giải vi .
Rằng: Như hẳn
có thế thì
Trăng hoa
song cũng thị phi biết điều .
Sinh rằng:
Chút phận bọt bèo,
1450. Theo
đòi vả cũng ít nhiều bút nghiên.
Cười rằng:
đã thế thì nên !
Mộc già hãy
thử một thiên trình nghề.
Nàng vâng cất
bút tay đề,
Tiên hoa
trình trước án phê xem tường.
1455. Khen rằng:
Giá đáng Thịnh đường !
Tài này sắc ấy
nghìn vàng chưa cân !
Thật là tài
tử giai nhân,
Châu Trần
còn có Châu Trần nào hơn?
Thôi đừng rước
dữ cưu hờn,
1460. Làm
chi lỡ nhịp cho đòn ngang cung.
Đã đưa đến
trước cửa công,
Ngoài thì là
lý song trong là tình.
Dâu con
trong đạo gia đình,
Thôi thì dẹp
nỗi bất bình là xong.
1465. Kíp
truyền sắm sửa lễ công,
Kiệu hoa cất
gió đuốc hồng điểm sao .
Bày hàng cổ
xúy xôn xao,
Song song
đưa tới trướng đào sánh đôi .
Thương vì hạnh
trọng vì tài,
1470. Thúc
ông thôi cũng dẹp lời phong ba .
Huệ lan sực
nức một nhà,
Từng cay đắng
lại mặn mà hơn xưa .
----------
Post added at 11:00 AM ---------- Previous post was at 10:58 AM ----------
Kiều và Hoạn
Thư.
Mảng vui rượu
sớm cờ trưa,
Đào đà phai
thắm sen vừa nẩy xanh.
1475. Trướng
hồ vắng vẻ đêm thanh,
E tình nàng
mới bày tình riêng chung:
Phận bồ từ vẹn
chữ tòng,
Đổi thay nhạn
yến đã hòng đầy niên.
Tin nhà ngày
một vắng tin,
1480. Mặn
tình cát lũy lạt tình tào khang.
Nghĩ ra thật
cũng nên đường,
Tăm hơi ai dễ
giữ giàng cho ta?
Trộm nghe kẻ
lớn trong nhà,
ở vào khuôn
phép nói ra mối đường.
1485. E thay
những dạ phi thường,
Dễ dò rốn bể
khôn lường đáy sông!
Mà ta suốt một
năm ròng,
Thế nào cũng
chẳng giấu xong được nàọ
Bấy chầy
chưa tỏ tiêu hao,
1490. Hoặc
là trong có làm sao chăng là?
Xin chàng
kíp liệu lại nhà,
Trước người
đẹp ý sau ta biết tình.
Đêm ngày giữ
mức giấu quanh,
Rày lần mai
lữa như hình chưa thông.
1495. Nghe lời
khuyên nhủ thong dong,
Đành lòng
sinh mới quyết lòng hồi trang.
Rạng ra gửi
đến xuân đường,
Thúc ông
cũng vội giục chàng ninh gia.
Tiễn đưa một
chén quan hà,
1500. Xuân
đình thoắt đã dạo ra cao đình.
Sông Tần một
dải xanh xanh,
Loi thoi bờ
liễu mấy cành Dương quan.
Cầm tay dài
ngắn thở than,
Chia phôi ngừng
chén hợp tan nghẹn lời.
1505. Nàng rằng:
Non nước xa khơi,
Sao cho
trong ấm thì ngoài mới êm.
Dễ lòa yếm
thắm trôn kim,
Làm chi bưng
mắt bắt chim khó lòng!
Đôi ta chút
nghĩa đèo bòng,
1510. Đến
nhà trước liệu nói sòng cho minh.
Dù khi sóng
gió bất tình,
Lớn ra uy lớn
tôi đành phận tôi.
Hơn điều giấu
ngược giấu xuôi.
Lại mang những
việc tày trời đến sau.
1515. Thương
nhau xin nhớ lời nhau,
Năm chầy
cũng chẳng đi đâu mà chầy.
Chén đưa nhớ
bữa hôm nay,
Chén mừng
xin đợi ngày này năm sau!
Người lên ngựa
kẻ chia bào,
1520. Rừng
phong thu đã nhuốm màu quan san.
Dặm hồng bụi
cuốn chinh an,
Trông người
đã khuất mấy ngàn dâu xanh.
Người về chiếc
bóng năm canh,
Kẻ đi muôn dặm
một mình xa xôi.
1525. Vầng
trăng ai xẻ làm -dôi,
Nửa in gối
chiếc, nửa soi dặm trường.
Kể chi những
nỗi dọc đường,
Buồn trong
này nỗi chủ trương ở nhà:
Vốn dòng họ
Hoạn danh gia,
1530. Con
quan Lại bộ tên là Hoạn thư.
Duyên đằng
thuận nẻo gió đưa,
Cùng chàng kết
tóc xe tơ những ngày.
ở ăn thì nết
cũng hay,
Nói điều
ràng buộc thì tay cũng già.
1535. Từ
nghe vườn mới thêm hoa,
Miệng người
đã lắm tin nhà thì không.
Lửa tâm càng
dập càng nồng,
Trách người
đen bạc ra lòng trăng hoa:
Ví bằng thú
thật cùng ta,
1540. Cũng
dung kẻ dưới mới là lượng trên.
Dại chi chẳng
giữ lấy nền,
Tốt chi mà
rước tiếng ghen vào mình?
Lại còn bưng
bít giấu quanh,
Làm chi những
thói trẻ ranh nực cười!
1545. Tính rằng
cách mặt khuất lời,
Giấu ta ta
cũng liệu bài giấu cho!
Lo gì việc ấy
mà lo,
Kiến trong
miệng chén có bò đi đâu?
Làm cho nhìn
chẳng được nhau,
1550. Làm
cho đầy đọa cất đầu chẳng lên!
Làm cho
trông thấy nhãn tiền,
Cho người
thăm ván bán thuyền biết tay.
Nỗi lòng kín
chẳng ai hay,
Ngoài tai để
mặc gió bay mái ngoài.
1555. Tuần
sau bỗng thấy hai người,
Mách tin ý
cũng liệu bài tâng công.
Tiểu thư nổi
giận đùng đùng:
Gớm tay thêu
dệt ra lòng trêu ngươi!
Chồng tao
nào phải như ai,
1560. Điều
này hẳn miệng những người thị phi!
Vội vàng xuống
lệnh ra uy,
Đứa thì vả
miệng đứa thì bẻ răng.
Trong ngoài
kín mít như bưng.
Nào ai còn
dám nói năng một lời!
1565. Buồng
đào khuya sớm thảnh thơi,
Ra vào một mực
nói cười như không.
Đêm ngày
lòng những dặn lòng,
Sinh đà về đến
lầu hồng xuống yên.
Lời tan hợp
nỗi hàn huyên,
1570. Chữ
tình càng mặn chữ duyên càng nồng.
Tẩy trần vui
chén thong dong,
Nỗi lòng ai ở
trong lòng mà ra.
Chàng về xem
ý tứ nhà,
Sự mình cũng
rắp lân la giãi bày.
1575. Mấy
phen cười nói tỉnh say,
Tóc tơ bất động
mảy may sự tình.
Nghĩ đà bưng
kín miệng bình,
Nào ai có khảo
mà mình đã xưng?
Những là e ấp
dùng dằng,
1580. Rút
dây sợ nữa động rừng lại thôi.
Có khi vui
chuyện mua cười,
Tiểu thư lại
giở những lời đâu đâu.
Rằng: Trong
ngọc đá vàng thau,
Mười phần ta
đã tin nhau cả mười.
1585. Khen
cho những chuyện dông dài,
Bướm ong lại
đặt những lời nọ kia.
Thiếp dù bụng
chẳng hay suy,
Đã dơ bụng
nghĩ lại bia miệng cười!
Thấy lời thủng
thỉnh như chơi,
1590. Thuận
lời chàng cũng nói xuôi đỡ đòn.
Những là cười
phấn cợt son,
Đèn khuya
chung bóng trăng tròn sánh vai.
Thú quê thuần
hức bén mùi,
Giếng vàng
đã rụng một vài lá ngô.
1595. Chạnh
niềm nhớ cảnh giang hồ,
Một màu quan
tái mấy mùa gió trăng.
Tình riêng
chưa dám rỉ răng,
Tiểu thư trước
đã liệu chừng nhủ qua:
Cách năm mây
bạc xa xa,
1600. Lâm
Tri cũng phải tính mà thần hôn.
Được lời như
cởi tấc son,
Vó câu chẳng
ruổi nước non quê người.
Long lanh
đáy nước in trời,
Thành xây
khói biếc non phơi bóng vàng.
1605. Roi
câu vừa gióng dặm trường,
Xe hương
nàng cũng thuận đường quy ninh.
Thưa nhà
huyên hết mọi tình,
Nỗi chàng ở
bạc nỗi mình chịu đen.
Nghĩ rằng:
Ngứa ghẻ hờn ghen,
1610. Xấu
chàng mà có ai khen chi mình!
Vậy nên ngảnh
mặt làm thinh,
Mưu cao vốn
đã rắp ranh những ngày.
Lâm Tri đường
bộ tháng chầy,
Mà đường hải
đạo sang ngay thì gần.
1615. Dọn
thuyền lựa mặt gia nhân,
Hãy đem dây
xích buộc chân nàng về.
Làm cho cho
mệt cho mê,
Làm cho đau
đớn ê chề cho coi!
Trước cho bõ
ghét những người,
1620. Sau
cho để một trò cười về sau.
Phu nhân khen
chước rất mầu,
Chiều con mới
dạy mặc dầu ra tay.
Sửa sang buồm
gió lèo mây,
Khuyển ưng lại
chọn một bầy côn quang.
1625. Dặn dò
hết các mọi đường,
Thuận phong
một lá vượt sang bến Tề.
Nàng từ chiếc
bóng song the,
Đường kia nỗi
nọ như chia mối sầu.
Bóng đâu đã
xế ngang đầu,
1630. Biết
đâu ấm lạnh biết đâu ngọt bùi.
Tóc thề đã
chấm ngang vai,
Nào lời non
nước nào lời sắt son.
Sắn bìm chút
phận cỏn con,
Khuôn duyên
biết có vuông tròn cho chăng?
1635. Thân
sao nhiều nỗi bất bằng,
Liều như
cung Quảng ả Hằng nghĩ nao!
Đêm thu gió
lọt song đào,
Nửa vành
trăng khuyết ba sao giữa trời.
Nén hương đến
trước Phật đài,
1640. Nỗi
lòng khấn chửa cạn lời vân vân.
Dưới hoa dậy
lũ ác nhân,
ầm ầm khốc
quỷ kinh thần mọc ra.
Đầy sân gươm
tuốt sáng lòa,
Thất kinh
nàng chửa biết là làm sao.
1645. Thuốc
mê đâu đã rưới vào,
Mơ màng như
giấc chiêm bao biết gì.
Vực ngay lên
ngựa tức thì,
Phòng đào viện
sách bốn bề lửa dong.
Sẵn thây vô
chủ bên sông,
1650. đem
vào để đó lộn sòng ai hay?
Tôi đòi
phách lạc hồn bay,
Pha càn bụi
cỏ gốc cây ẩn mình.
Thúc ông nhà
cũng gần quanh,
Chợt trông
ngọn lửa thất kinh rụng rời.
1655. Tớ thầy
chạy thẳng đến nơi,
Tơi bời tưới
lửa tìm người lao xao.
Gió cao ngọn
lửa càng cao,
Tôi đòi tìm
đủ nàng nào thấy đâu!
Hớt hơ hớt hải
nhìn nhau,
1660. Giếng
sâu bụi rậm trước sau tìm quàng.
Chạy vào chốn
cũ phòng hương,
Trong tro thấy
một đống xương cháy tàn.
Tình ngay ai
biết mưu gian,
Hẳn nàng
thôi lại còn bàn rằng ai!
1665. Thúc
ông sùi sụt ngắn dài,
Nghĩ con vắng
vẻ thương người nết na.
Di hài nhặt
gói về nhà,
Nào là khâm
liệm nào là tang trai.
Lễ thường đã
đủ một hai,
1670. Lục
trình chàng cũng đến nơi bấy giờ.
Bước vào chốn
cũ lầu thơ,
Tro than một
đống nắng mưa bốn tường.
Sang nhà cha
tới trung đường,
Linh sàng
bài vị thờ nàng ở trên.
1675. Hỡi ôi
nói hết sự duyên,
Tơ tình đứt
ruột lửa phiền cháy gan!
Gieo mình vật
vã khóc than:
Con người thế
ấy thác oan thế này.
Chắc rằng
mai trúc lại vầy,
1680. Ai hay
vĩnh quyết là ngày đưa nhau!
Thương càng
nghĩ nghĩ càng đau,
Dễ ai lấp thảm
quạt sầu cho khuây.
Gần miền
nghe có một thầy,
Phi phù trí
quỷ cao tay thông huyền.
1685. Trên
tam đảo dưới cửu tuyền,
Tìm đâu thì
cũng biết tin rõ ràng.
Sắm sanh lễ
vật rước sang,
Xin tìm cho
thấy mặt nàng hỏi han.
Đạo nhân phục
trước tĩnh đàn,
1690. Xuất
thần giây phút chưa tàn nén hương.
Trở về minh
bạch nói tường:
Mặt nàng chẳng
thấy việc nàng đã tra.
Người này nặng
kiếp oan gia,
Còn nhiều nợ
lắm sao đà thoát cho!
1695. Mệnh
cung đang mắc nạn to,
Một năm nữa
mới thăm dò được tin.
Hai bên giáp
mặt chiền chiền,
Muốn nhìn mà
chẳng dám nhìn lạ thay!
Điều đâu nói
lạ dường này,
1700. Sự
nàng đã thế lời thầy dám tin!
Chẳng qua đồng
cốt quàng xiên,
Người đâu mà
lại thấy trên cõi trần?
Tiếc hoa những
ngậm ngùi xuân,
Thân này dễ
lại mấy lần gặp tiên
Kiều và Hoạn
Thư (tiếp theo)
1705. Nước
trôi hoa rụng đã yên,
Hay đâu địa
ngục ở miền nhân gian.
Khuyển ưng
đã đắt mưu gian,
Vực nàng đưa
xuống để an dưới thuyền.
Buồm cao lèo
thẳng cánh suyền,
1710. Đè chừng
huyện Tích băng miền vượt sang.
Dỡ đò lên
trước sảnh đường,
Khuyển ưng
hai đứa nộp nàng dâng công.
Vực nàng tạm
xuống môn phòng,
Hãy còn
thiêm thiếp giấc nồng chưa phai.
1715. Hoàng
lương chợt tỉnh hồn mai,
Cửa nhà đâu
mất lâu đài nào đây?
Bàng hoàng
giở tỉnh giở say,
Sảnh đường mảng
tiếng đòi ngay lên hầu.
A hoàn trên
dưới giục mau,
1720. Hãi
hùng nàng mới theo sau một người.
Ngước trông
tòa rộng dãy dài,
Thiên Quan
Trủng Tể có bài treo trên.
Ban ngày sáp
thắp hai bên,
Giữa giường
thất bảo ngồi trên một bà.
1725. Gạn
gùng ngọn hỏi ngành tra,
Sự mình nàng
phải cứ mà gửi thưa.
Bất tình nổi
trận mây mưa,
Mắng rằng:
Những giống bơ thờ quên thân!
Con này chẳng
phải thiện nhân,
1730. Chẳng
phường trốn chúa thì quân lộn chồng.
Ra tuồng mèo
mả gà đồng,
Ra tuồng
lúng túng chẳng xong bề nào.
Đã đem mình
bán cửa tao,
Lại còn khủng
khỉnh làm cao thế này.
1735. Nào là
gia pháp nọ bay!
Hãy cho ba
chục biết tay một lần.
A hoàn trên
dưới dạ ran,
Dẫu rằng
trăm miệng không phân lẽ nào.
Trúc côn ra
sức đập vào,
1740. Thịt
nào chẳng nát gan nào chẳng kinh.
Xót thay đào
lý một cành,
Một phen mưa
gió tan tành một phen.
Hoa nô truyền
dạy đổi tên,
Buồng the dạy
ép vào phiên thị tì.
1745. Ra vào
theo lũ thanh y,
Dãi dầu tóc
rối da chì quản bao.
Quản gia có
một mụ nào,
Thấy người
thấy nết ra vào mà thương.
Khi chè chén
khi thuốc thang,
1750. Đem lời
phương tiện mở đường hiếu sinh.
Dạy rằng:
May rủi đã đành,
Liểu bồ mình
giữ lấy mình cho hay.
Cũng là oan
nghiệp chi đây,
Sa cơ mới đến
thế này chẳng dưng.
1755. ở đây
tai vách mạch rừng,
Thấy ai người
cũ cũng đừng nhìn chi.
Kẻo khi sấm
sét bất kỳ,
Con ong cái
kiến kêu gì được oan?
Nàng càng giọt
ngọc như chan,
1760. Nỗi
lòng luống những bàng hoàng niềm tây:
Phong trần
kiếp chịu đã đầy,
Lầm than lại
có thứ này bằng hai.
Phận sao bạc
chẳng vừa thôi,
Khăng khăng
buộc mãi lấy người hồng nhan.
1765. Đã
đành túc trái tiền oan,
Cũng liều ngọc
nát hoa tàn mà chi.
Những là
nương náu qua thì,
Tiểu thư phải
buổi mới về ninh gia.
Mẹ con trò
chuyện lân la,
1770. Phu
nhân mới gọi nàng ra dạy lời:
Tiểu thư dưới
trướng thiếu người,
Cho về bên ấy
theo đòi lầu trang.
Lãnh lời
nàng mới theo sang,
Biết đâu địa
ngục thiên đàng là đâu.
1775. Sớm
khuya khăn mắt lược đầu,
Phận con hầu
giữ con hầu dám sai.
Phải đêm êm ả
chiều trời,
Trúc tơ hỏi
đến nghề chơi mọi ngày.
Lĩnh lời
nàng mới lựa dây,
1780. Nỉ non
thánh thót dễ say lòng người.
Tiểu thư xem
cũng thương tài,
Khuôn uy dường
cũng bớt vài bốn phân.
Cửa người
đày đọa chút thân,
Sớm ngơ ngẩn
bóng đêm năn nỉ lòng.
1785. Lâm
Tri chút nghĩa đèo bồng,
Nước bèo để
chữ tương phùng kiếp sau.
Bốn phương
mây trắng một màu,
Trông vời cố
quốc biết đâu là nhà.
Lần lần
tháng trọn ngày qua,
1790. Nỗi gần
nào biết đường xa thế này.
Lâm Tri từ
thuở uyên bay,
Buồng không
thương kẻ tháng ngày chiếc thân.
Mày ai trăng
mới in ngần,
Phần thừa
hương cũ bội phần xót xa.
1795. Sen
tàn cúc lại nở hoa,
Sầu dài ngày
ngắn đông đà sang xuân.
Tìm đâu cho
thấy cố nhân?
Lấy câu vận
mệnh khuây dần nhớ thương.
Chạnh niềm
nhớ cảnh gia hương,
1800. Nhớ
quê chàng lại tìm đường thăm quê.
Tiểu thư đón
cửa giãi giề,
Hàn huyên vừa
cạn mọi bề gần xa.
Nhà hương
cao cuốn bức là,
Buồng trong
truyền gọi nàng ra lạy mừng.
1805. Bước
ra một bước một dừng,
Trông xa
nàng đã tỏ chừng nẻo xa:
Phải chăng nắng
quáng đèn lòa,
Rõ ràng ngồi
đó chẳng là Thúc Sinh?
Bây giờ tình
mới rõ tình,
1810. Thôi
thôi đã mắc vào vành chẳng sai.
Chước đâu có
chước lạ đời?
Người đâu mà
lại có người tinh ma?
Rõ ràng thật
lứa đôi ta,
Làm ra con ở
chúa nhà đôi nơi.
1815. Bề
ngoài thơn thớt nói cười,
Mà trong
nham hiểm giết người không dao.
Bây giờ đất
thấp trời cao,
Ăn làm sao
nói làm sao bây giờ?
Càng trông mặt
càng ngẩn ngơ,
1820. Ruột tằm
đòi đoạn như tơ rối bời.
Sợ uy dám chẳng
vâng lời,
Cúi đầu nép
xuống sân mai một chiều.
Sinh đà
phách lạc hồn siêu:
Thương ơi chẳng
phải nàng Kiều ở đây?
1825. Nhân
làm sao đến thế này?
Thôi thôi ta
đã mắc tay ai rồi!
Sợ quen dám
hở ra lời,
Không ngăn
giọt ngọc sụt sùi nhỏ sa.
Tiểu thư
trông mặt hỏi tra:
1830. Mới về
có việc chi mà động dong?
Sinh rằng hiếu
phục vừa xong,
Suy lòng trắc
dĩ đau lòng chung thiên.
Khen rằng:
Hiếu tử đã nên!
Tẩy trần mượn
chén giải phiền đêm thu.
1835. Vợ chồng
chén tạc chén thù,
Bắt nàng đứng
chực trì hồ hai nơi.
Bắt khoan bắt
nhặt đến lời,
Bắt quì tận
mặt bắt mời tận tay.
Sinh càng
như dại như ngây,
1840. Giọt
dài giọt ngắn chén đầy chén vơi.
Ngảnh đi chợt
nói chợt cười,
Cáo say
chàng đã giạm bài lảng ra.
Tiểu thư vội
thét: Con Hoa!
Khuyên chàng
chẳng cạn thì ta có đòn.
1845. Sinh
càng nát ruột tan hồn,
Chén mời phải
ngậm bồ hòn ráo ngay.
Tiểu thư cười
nói tỉnh say,
Chưa xong cuộc
rượu lại bày trò chơi.
Rằng: Hoa nô
đủ mọi tài,
1850. Bản
đàn thử dạo một bài chàng nghe.
Nàng đà tán
hoán tê mê,
Vâng lời ra
trước bình the vặn đàn.
Bốn dây như
khóc như than,
Khiến người
trên tiệc cũng tan nát lòng.
1855. Cùng
chung một tiếng tơ đồng,
Người ngoài
cười nụ người trong khóc thầm.
Giọt châu lã
chã khôn cầm,
Cúi đầu
chàng những gạt thầm giọt Tương.
Tiểu thư lại
thét lấy nàng:
1860. Cuộc
vui gảy khúc đoạn trường ấy chi\?
Sao chẳng biết
ý tứ gì?
Cho chàng buồn
bã tội thì tại ngươi.
Sinh càng thảm
thiết bồi hồi,
Vội vàng gượng
nói gượng cười cho qua.
1865. Giọt rồng
canh đã điểm ba,
Tiểu thư
nhìn mặt dường đà can tâm.
Lòng riêng
khấp khởi mừng thầm:
Vui này đã
bõ đau ngầm xưa nay.
Sinh thì gan
héo ruột đầy,
1870. Nỗi
lòng càng nghĩ càng cay đắng lòng.
Người vào
chung gối loan phòng,
Nàng ra tựa
bóng đèn chong canh dài:
Bây giờ mới
rõ tăm hơi,
Máu ghen đâu
có lạ đời nhà ghen!
1875. Chước
đâu rẽ thúy chia uyên,
Ai ra đường
nấy ai nhìn được ai.
Bây giờ một
vực một trời,
Hết điều
khinh trọng hết lời thị phi.
Nhẹ như bấc
nặng như chì,
1880. Gỡ cho
ra nữa còn gì là duyên?
Lỡ làng chút
phận thuyền quyên,
Bể sâu sóng
cả có tuyền được vay?
Một mình âm ỉ
đêm chày,
Đĩa dầu vơi
nước mắt đầy năm canh.
1885. Sớm
trưa hầu hạ đài doanh,
Tiểu thư chạm
mặt đè tình hỏi tra.
Lựa lời nàng
mới thưa qua:
Phải khi
mình lại xót xa nỗi mình.
Tiểu thư hỏi
lại Thúc Sinh:
1890. Cậy
chàng tra lấy thực tình cho nao!
Sinh đà rát
ruột như bào,
Nói ra chẳng
tiện trông vào chẳng đang!
Những e lại
lụy đến nàng,
Đánh liều mới
sẽ lựa đường hỏi tra.
1895. Cúi đầu
quỳ trước sân hoa,
Thân cung
nàng mới dâng qua một tờ.
Diện tiền
trình với Tiểu thư,
Thoạt xem dường
có ngẩn ngơ chút tình.
Liền tay
trao lại Thúc Sinh,
1900. Rằng:
Tài nên trọng mà tình nên thương!
Ví chăng có
số giàu sang,
Giá này dẫu
đúc nhà vàng cũng nên!
Bể trần chìm
nổi thuyền quyên,
Hữu tài
thương nỗi vô duyên lạ đời!
1905. Sinh rằng:
Thật có như lời,
Hồng nhan bạc
mệnh một người nào vay!
Nghìn xưa âu
cũng thế này,
Từ bi âu liệu
bớt tay mới vừa.
Tiểu thư rằng:
ý trong tờ,
1910. Rắp
đem mệnh bạc xin nhờ cửa Không.
Thôi thì
thôi cũng chiều lòng,
Cũng cho khỏi
lụy trong vòng bước ra.
Sẵn Quan âm
các vườn ta,
Có cây trăm
thước, có hoa bốn mùa.
1915. Có cổ
thụ, có sơn hồ,
Cho nàng ra
đó giữ chùa chép kinh.
Tàng tàng trời
mới bình minh,
Hương hoa,
ngũ cúng, sắm sanh lễ thường.
Đưa nàng đến
trước Phật đường,
1920. Tam
qui, ngũ giới, cho nàng xuất gia.
áo xanh đổi
lấy cà sa,
Pháp danh lại
đổi tên ra Trạc Tuyền.
Sớm khuya sắm
đủ dầu đèn,
Xuân, Thu, cắt
sẵn hai tên hương trà.
1925. Nàng từ
lánh gót vườn hoa,
Dường gần rừng
tía, dường xa bụi hồng.
Nhân duyên
đâu lại còn mong,
Khỏi điều thẹn
phấn, tủi hồng thì thôi.
Phật tiền thảm
lấp sầu vùi,
1930. Ngày
pho thủ tự, đêm nồi tâm hương.
Cho hay giọt
nước cành dương,
Lửa lòng tưới
tắt mọi đường trần duyên.
Nâu sồng từ
trở màu thiền,
Sân thu
trăng đã vài phen đứng đầu,
1935. Cửa
thiền, then nhặt, lưới mau,
Nói lời trước
mặt, rời châu vắng người.
Gác kinh viện
sách đôi nơi,
Trong gang tấc
lại gấp mười quan san.
Những là ngậm
thở nuốt than,
1940. Tiểu
thư phải buổi vấn an về nhà.
Thừa cơ,
sinh mới lẻn ra,
Xăm xăm đến
mé vườn hoa với nàng.
Sụt sùi giở
nỗi đoạn tràng,
Giọt châu tầm
tã đẫm tràng áo xanh:
1945. Đã cam
chịu bạc với tình,
Chúa xuân để
tội một mình cho hoa!
Thấp cơ thua
trí đàn bà,
Trông vào
đau ruột nói ra ngại lời.
Vì ta cho lụy
đến người,
1950. Cát lầm
ngọc trắng, thiệt đời xuân xanh!
Quản chi lên
thác xuống ghềnh,
Cũng toan sống
thác với tình cho xong.
Tông đường
chút chửa cam lòng,
Nghiến răng
bẻ một chữ đồng làm hai.
1955. Thẹn
mình đá nát vàng phai,
Trăm thân dễ
chuộc một lời được sao?
Nàng rằng:
Chiếc bách sóng đào,
Nổi chìm
cũng mặc lúc nào rủi may!
Chút thân quằn
quại vũng lầy,
1960. Sống
thừa còn tưởng đến rày nữa sao?
Cũng liều một
giọt mưa rào,
Mà cho thiên
hạ trông vào cũng hay!
Xót vì cầm
đã bén dây,
Chẳng trăm
năm cũng một ngày duyên ta.
1965. Liệu
bài mở cửa cho ra,
ấy là tình nặng
ấy là ân sâu!
Sinh rằng:
Riêng tưởng bấy lâu,
Lòng người
nham hiểm biết đâu mà lường.
Nữa khi
giông tố phũ phàng,
1970. Thiệt
riêng đó cũng lại càng cực đây.
Liệu mà xa
chạy cao bay,
ái ân ta có
ngần này mà thôi!
Bâu giờ kẻ
ngược người xuôi,
Biết bao giờ
lại nối lời nước non?
1975. Dẫu rằng
sông cạn đá mòn,
Con tằm đến
thác cũng còn vướng tơ!
Cùng nhau kể
lể sau xưa,
Nói rồi lại
nói, lời chưa hết lời.
Mặt trông
tay chẳng nỡ rời,
1980. Hoa tì
đã động tiếng người nẻo xa.
Nhận ngừng,
nuốt tủi, lảng ra,
Tiểu thư đâu
đã rẽ hoa bước vào.
Cười cười,
nói nói ngọt ngào,
Hỏi: Chàng mới
ở chốn nào lại chơi?
1985. Dối
quanh Sinh mới liệu lời:
Tìm hoa quá
bước, xem người viết kinh.
Khen rằng:
Bút pháp đã tinh,
So vào với
thiếp Lan đình nào thua!
Tiếc thay
lưu lạc giang hồ,
1990. Nghìn
vàng, thật cũng nên mua lấy tài!
Thiền trà cạn
chén hồng mai,
Thong dong nối
gót thư trai cùng về.
Nàng càng e
lệ ủ ê,
Rỉ tai, hỏi
lại hoa tì trước sau.
1995. Hoa rằng:
Bà đã đến lâu,
Rón chân đứng
nép độ đâu nữa giờ.
Rành rành kẽ
tóc chân tơ,
Mấy lời nghe
hết đã dư tỏ tường.
Bao nhiêu đoạn
khổ, tình thương,
2000. Nỗi
ông vật vã, nỗi nàng thở than.
Ngăn tôi đứng
lại một bên,
Chán tai rồi
mới bước lên trên lầu.
Nghe thôi
kinh hãi xiết đâu:
Đàn bà thế ấy
thấy âu một người!
2005. ấy mới
gan ấy mới tài,
Nghĩ càng
thêm nỗi sởn gai rụng rời!
Người đâu
sâu sắc nước đời,
Mà chàng
Thúc phải ra người bó tay!
Thực tang bắt
được dường này,
2010. Máu
ghen ai cũng chau mày nghiến răng.
Thế mà im chẳng
đãi đằng,
Chào mời vui
vẻ nói năng dịu dàng!
Giận dầu ra
dạ thế thường,
Cười dầu mới
thực khôn lường hiểm sâu!
2015. Thân
ta ta phải lo âu,
Miệng hùm nọc
rắn ở đâu chốn này!
Ví chăng chắp
cánh cao bay,
Rào cây lâu
cũng có ngày bẻ hoa!
Phận bèo bao
quản nước sa,
2020. Lênh
đênh đâu nữa cũng là lênh đênh.
Chỉn e quê
khách một mình,
Tay không
chưa dễ tìm vành ấm no!
Nghĩ đi nghĩ
lại quanh co,
Phật tiền sẵn
có mọi đồ kim ngân.
2025. Bên
mình giắt để hộ thân,
Lần nghe
canh đã một phần trống ba.
Cất mình qua
ngọn tường hoa,
Lần đường
theo bóng trăng tà về tây.
----------
Post added at 11:03 AM ---------- Previous post was at 11:02 AM ----------
kiều gặp Từ
hải.
Mịt mù dặm
cát đồi cây,
2030. Tiếng
gà điếm nguyệt dấu giày cầu sương.
Canh khuya
thân gái dặm trường,
Phần e đường
xá, phần thương dãi dầu!
Trời đông vừa
rạng ngàn dâu,
Bơ vơ nào đã
biết đâu là nhà!
2035. Chùa
đâu trông thấy nẻo xa,
Rành rành
Chiêu ẩn am ba chữ bài.
Xăm xăm gõ
mái cửa ngoài,
Trụ trì nghe
tiếng, rước mời vào trong.
Thấy màu ăn
mặc nâu sồng,
2040. Giác
duyên sư trưởng lành lòng liền thương.
Gạn gùng
ngành ngọn cho tường,
Lạ lùng nàng
hãy tìm đường nói quanh:
Tiểu thiền
quê ở Bắc Kinh,
Qui sư, qui
Phật, tu hành bấy lâu.
2045. Bản sư
rồi cũng đến sau,
Dạy đưa pháp
bảo sang hầu sư huynh.
Rày vâng diện
hiến rành rành,
Chuông vàng
khánh bạc bên mình giở ra.
Xem qua sư mới
dạy qua:
2050. Phải
nơi Hằng Thủy là ta hậu tình.
Chỉ e đường
sá một mình,
ở đây chờ đợi
sư huynh ít ngày.
Gửi thân được
chốn am mây,
Muối dưa đắp
đổi tháng ngày thong dong.
2055. Kệ
kinh câu cũ thuộc lòng,
Hương đèn việc
cũ, trai phòng quen tay.
Sớm khuya lá
bối phướn mây,
Ngọn đèn
khêu nguyệt, tiếng chày nện sương.
Thấy nàng
thông tuệ khác thường,
2060. Sư
càng nể mặt, nàng càng vững chân.
Cửa thuyền vừa
tiết cuối xuân,
Bóng hoa đầy
đất, vẻ ngân ngang trời.
Gió quang
mây tạnh thảnh thơi,
Có người đàn
việt lên chơi cửa Già.
2065. Giở đồ
chuông khánh xem qua,
Khen rằng:
Khéo giống của nhà Hoạn nương!
Giác Duyên
thực ý lo lường,
Đêm thanh mới
hỏi lại nàng trước sau.
Nghĩ rằng
khôn nỗi giấu mầu,
2070. Sự
mình nàng mới gót đầu bày ngay:
Bây giờ sự
đã dường này,
Phận hèn dù
rủi, dù may, tại người.
Giác Duyên
nghe nói rụng rời,
Nửa thương,
nửa sợ, bồi hồi chẳng xong.
2075. Rỉ tai
nàng mới giãi lòng:
ở đây cửa Phật
là không hẹp gì;
E chăng những
sự bất kỳ,
Để nàng cho
đến thế thì cũng thương!
Lánh xa, trước
liệu tìm đường,
2080. Ngồi
chờ nước đến, nên đường còn quê!
Có nhà họ Bạc
bên kia,
Am mây quen
lối đi về dầu hương.
Nhắn sang, dặn
hết mọi đường,
Dọn nhà hãy
tạm cho nàng trú chân.
2085. Những
mừng được chốn an thân,
Vội vàng nào
kịp tính gần tính xa.
Nào ngờ cũng
tổ bợm già,
Bạc bà học với
Tú bà đồng môn!
Thấy nàng mặt
phấn tươi son,
2090. Mừng
thầm được mối bán buôn có lời.
Hư không đặt
để nên lời,
Nàng đà nhớn
nhác rụng rời lắm phen.
Mụ càng xua
đuổi cho liền,
Lấy lời hung
hiểm ép duyên Châu Trần.
2095. Rằng:
Nàng muôn dặm một thân,
Lại mang lấy
tiếng dữ gần, lành xa.
Khéo oan
gia, của phá gia,
Còn ai dám
chứa vào nhà nữa đây!
Kíp toan kiếm
chốn xe dây,
2100. Không
dưng chưa dễ mà bay đường trời!
Nơi gần thì
chẳng tiện nơi,
Nơi xa thì
chẳng có người nào xa.
Này chàng Bạc
Hạnh cháu nhà,
Cùng trong
thân thích ruột rà, chẳng ai.
2105. Cửa
hàng buôn bán châu Thai,
Thực thà có
một, đơn sai chẳng hề.
Thế nào nàng
cũng phải nghe,
Thành thân rồi
sẽ liệu về châu Thai.
Bấy giờ ai lại
biết ai,
2110. Dầu
lòng bể rộng sông dài thênh thênh.
Nàng dù quyết
chẳng thuận tình,
Trái lời nẻo
trước lụy mình đến sau.
Nàng càng mặt
ủ mày chau,
Càng nghe mụ
nói, càng đau như dần.
2115. Nghĩ
mình túng đất, sẩy chân,
Thế cùng
nàng mới xa gần thở than:
Thiếp như
con én lạc đàn,
Phải cung
rày đã sợ làn cây cong!
Cùng đường
dù tính chữ tòng,
2120. Biết
người, biết mặt, biết lòng làm sao?
Nữa khi muôn
một thế nào,
Bán hùm,
buôn sói, chắc vào lưng đâu?
Dù ai lòng
có sở cầu,
Tâm mình xin
quyết với nhau một lời.
2125. Chứng
minh có đất, có Trời,
Bấy giờ vượt
bể ra khơi quản gì?
Được lời mụ
mới ra đi,
Mách tin họ
Bạc tức thì sắm sanh.
Một nhà dọn
dẹp linh đình,
2130. Quét
sân, đặt trác, rửa bình, thắp nhang.
Bạc sinh quì
xuống vội vàng,
Quá lời nguyện
hết Thành hoàng, Thổ công.
Trước sân
lòng đã giãi lòng,
Trong màn
làm lễ tơ hồng kết duyên.
2135. Thành
thân mới rước xuống thuyền,
Thuận buồm một
lá, xuôi miền châu Thai.
Thuyền vừa đỗ
bến thảnh thơi,
Bạc sinh lên
trước tìm nơi mọi ngày.
Cũng nhà
hành viện xưa nay,
2140. Cũng
phường bán thịt, cũng tay buôn người.
Xem người định
giá vừa rồi,
Mối hàng một,
đã ra mười, thì buông.
Mượn người
thuê kiệu rước nường,
Bạc đem mặt
bạc, kiếm đường cho xa!
2145. Kiệu
hoa đặt trước thềm hoa,
Bên trong thấy
một mụ ra vội vàng.
Đưa nàng vào
lạy gia đường,
Cũng thần
mày trắng, cũng phường lầu xanh!
Thoắt trông
nàng đã biết tình,
2150. Chim lồng
khốn lẽ cất mình bay cao.
Chém cha cái
số hoa đào,
Gỡ ra, rồi lại
buộc vào như chơi!
Nghĩ đời mà
chán cho đời,
Tài tình chi
lắm, cho trời đất ghen!
2155. Tiếc
thay nước đã đánh phèn,
Mà cho bùn lại
vẩn lên mấy lần!
Hồng quân với
khách hồng quần,
Đã xoay đến
thế, còn vần chửa tha.
Lỡ từ lạc bước
bước ra,
2160. Cái
thân liệu những từ nhà liệu đi.
Đầu xanh đã
tội tình chi?
Má hồng đến
quá nửa thì chưa thôi.
Biết thân chạy
chẳng khỏi trời,
Cũng liều mặt
phấn cho rồi ngày xanh.
2165. Lần
thu gió mát trăng thanh,
Bỗng đâu có
khách biên đình sang chơi,
Râu hùm, hàm
én, mày ngài,
Vai năm tấc
rộng, thân mười thước cao.
Đường đường
một đấng anh hào,
2170. Côn
quyền hơn sức lược thao gồm tài.
Đội trời đạp
đất ở đời,
Họ Từ tên Hải,
vốn người Việt đông.
Giang hồ
quen thú vẫy vùng,
Gươm đàn nửa
gánh, non sông một chèo.
2175. Qua
chơi nghe tiếng nàng Kiều,
Tấm lòng nhi
nữ cùng xiêu anh hùng.
Thiếp danh
đưa đến lầu hồng,
Hai bên cùng
liếc hai lòng cùng ưa.
Từ rằng: Tâm
phúc tương cờ
2180. Phải
người trăng gió vật vờ hay sao?
Bấy lâu nghe
tiếng má đào,
Mắt xanh chẳng
để ai vào có không?
Một đời được
mấy anh hùng,
Bõ chi cá chậu,
chim lồng mà chơi!
2185. Nàng rằng:
Người dạy quá lời,
Thân này còn
dám xem ai làm thường!
Chút riêng
chọn đá thử vàng,
Biết đâu mà
gởi can tràng vào đâu?
Còn như vào
trước ra sau,
2190. Ai cho
kén chọn vàng thau tại mình.
Từ rằng: Lời
nói hữu tình,
Khiến người
lại nhớ câu Bình Nguyên Quân.
Lại đây xem
lại cho gần,
Phỏng tin được
một vài phần hay không?
2195. Thưa rằng:
Lượng cả bao dong,
Tấn Dương được
thấy mây rồng có phen.
Rộng thương
cỏ nội hoa hèn,
Chút thân
bèo bọt dám phiền mai sau!
Nghe lời vừa
ý gật đầu,
2200. Cười rằng:
Tri kỷ trước sau mấy người!
Khen cho con
mắt tinh đời,
Anh hùng
đoán giữa trần ai mới già!
Một lời đã
biết tên ta,
Muôn chung
nghìn tứ cũng là có nhau!
2205. Hai
bên ý hợp tâm đầu,
Khi thân chẳng
lọ là cầu mới thân!
Ngỏ lời nói
với băng nhân,
Tiền trăm lại
cứ nguyên ngân phát hoàn.
Buồn riêng sửa
chốn thanh nhàn,
2210. Đặt
giường thất bảo, vây màn bát tiên.
Trai anh hùng,
gái thuyền nguyên,
Phỉ nguyền
sánh phượng, đẹp duyên cưỡi rồng.
Nửa năm
hương lửa đương nồng,
Trượng phu
thoắt đã động lòng bốn phương.
2215. Trông
vời trời bể mênh mang,
Thanh gươm,
yên ngựa lên đàng thẳng rong.
Nàng rằng:
Phận gái chữ tòng,
Chàng đi thiếp
cũng quyết lòng xin đi!
Từ rằng: Tâm
phúc tương tri,
2220. Sao
chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
Bao giờ mười
vạn tinh binh,
Tiếng chiêng
dậy đất, bóng tinh rợp đường
Làm cho rõ mặt
phi thường,
Bấy giờ ta sẽ
rước nàng nghi gia,
2225. Bằng
ngay bốn bể không nhà,
Theo càng
thêm bận, biết là đi đâu?
Đành lòng chờ
đó ít lâu,
Chầy chăng
là một năm sau vội gì?
Quyết lời rứt
áo ra đi,
2230. Cánh bằng
tiện gió cất lìa dậm khơi.
Nàng thì chiếc
bóng song mai,
Đêm thâu đằng
đẵng, nhặt cài then mây.
Sân rêu chẳng
vẽ dấu giầy,
Cỏ cao hơn
thước, liễu gầy vài phân.
2235. Đoái
thương muôn dặm tử phần
Hồn quê theo
ngọn mây Tần xa xa;
Xót thay
huyên cỗi xuân già,
Tấm lòng
thương nhớ, biết là có nguôi.
Chốc là mười
mấy năm trời,
2240. Còn ra
khi đã da mồi tóc sương.
Tiếc thay
chút nghĩa cũ càng,
Dẫu lìa ngó
ý còn vương tơ lòng!
Duyên em dù
nối chỉ hồng,
May ra khi
đã tay bồng tay mang.
2245. Tấc
lòng cố quốc tha hương,
Đường kia nỗi
nọ ngổn ngang bời bời.
Cánh hồng
bay bổng tuyệt vời,
Đã mòn con mắt
phương trời đăm đăm.
Đêm ngày luống
những âm thầm,
2250. Lửa
binh đâu đã ầm ầm một phương,
Ngất trời
sát khí mơ màng,
Đầy sông
kình ngạc, chật đường giáp binh.
Người quen kẻ
thuộc chung quanh
Nhủ nàng hãy
tạm lánh mình một nơi.
2255. Nàng rằng:
Trước đã hẹn lời,
Dẫu trong
nguy hiểm dám rời ước xưa.
Còn đương
dùng dắng ngẩn ngơ
Mái ngoài đã
thấy bóng cờ tiếng loa.
Giáp binh
kéo đến quanh nhà,
2260. Đồng
thanh cùng gửi: nào là phu nhân?
Hai bên mười
vị tướng quân,
Đặt gươm, cởi
giáp, trước sân khấu đầu.
Cung nga, thể
nữ nối sau,
Rằng: Vâng lệnh
chỉ rước chầu vu qui.
2265. Sẵn
sàng phượng liễn loan nghi,
Hoa quan phấp
phới hà y rỡ ràng.
Dựng cờ, nổi
trống lên đàng,
Trúc tơ nổi
trước, kiệu vàng theo sau.
Hoả bài tiền
lộ ruổi mau,
2270. Nam
đình nghe động trống chầu đại doanh.
Kéo cờ lũy,
phát súng thành,
Từ công ra
ngựa, thân nghênh cửa ngoài.
Rỡ mình, là
vẻ cân đai,
Hãy còn hàm
én mày ngài như xưa.
2275. Cười rằng:
Cá nước duyên ưa,
Nhớ lời nói
những bao giờ hay không?
Anh hùng mới
biết anh hùng,
Rầy xem phỏng
đã cam lòng ấy chưa?
Nàng rằng:
Chút phận ngây thơ,
2280. Cũng
may dây cát được nhờ bóng cây.
Đến bây giờ
mới thấy đây,
Mà lòng đã
chắc những ngày một hai.
Cùng nhau
trông mặt cả cười,
Dan tay về
chốn trướng mai tự tình.
2285. Tiệc
bày thưởng tướng khao binh
Om thòm trống
trận, rập rình nhạc quân.
Vinh hoa bõ
lúc phong trần,
Chữ tình
ngày lại thêm xuân một ngày.
Kiều báo
thù.
Trong quân
có lúc vui vầy,
2290. Thong
dong mới kể sự ngày hàn vi:
Khi Vô Tích,
khi Lâm Tri,
Nơi thì lừa
đảo, nời thì xót thương.
Tấm thân rày
đã nhẹ nhàng,
Chút còn ân
oán đôi đàng chưa xong.
2295. Từ
Công nghe nói thủy chung,
Bất bình nổi
trận đùng đùng sấm vang.
Nghiêm quân
tuyển tướng sẵn sàng,
Dưới cờ một
lệnh vội vàng ruổi sao .
Ba quân chỉ ngọn
cờ đào,
2300. Đạo ra
Vô Tích, đạo vào Lâm Tri,
Mấy người phụ
bạc xưa kia,
Chiếu danh tầm
nã bắt về hỏi tra .
Lại sai lệnh
tiễn truyền qua,
Giữ giàng họ
Thúc một nhà cho yên .
2305. Mụ quản
gia, vãi Giác Duyên,
Cũng sai lệnh
tiễn đem tin rước mời .
Thệ sư kể hết
mọi lời,
Lòng lòng
cũng giận, người người chấp uy !
Đạo trời báo
phục chỉn ghê,
2310. Khéo
thay ! Một mẻ tóm về đầy nơi,
Quân trung
gươm lớn áo dài,
Vệ trong thị
lập, cơ ngoài song phi .
Sẵn sàng tề
chỉnh uy nghi,
Bác đồng chật
đất, tinh kỳ rợp sân.
2315. Trướng
hùm mở giữa trung quân,
Từ Công sánh
với phu nhân cùng ngồi .
Tiên nghiêm
trống chửa dứt hồi
Điểm danh
trước dẫn chực ngoài cửa viên.
Từ rằng: ân,
oán hai bên,
2320. Mặc
nàng xử quyết báo đền cho minh
Nàng rằng:
Nhờ cậy uy linh,
Hãy xin báo
đáp ân tình cho phu .
Báo ân rồi sẽ
trả thù.
Từ rằng: Việc
ấy phó cho mặc nàng.
2325. Cho
gươm mời đến Thúc lang,
Mặt như chàm
đổ, mình giường giẽ run.
Nàng rằng:
Nghĩa trọng nghìn non,
Lâm Tri người
cũ, chàng còn nhớ không?
Sâm Thương
chẳng vẹn chữ tòng,
2330. Tại
ai, há dám phụ lòng cố nhân?
Gấm trăm cuốn
bạc nghìn cân,
Tạ lòng dễ xứng,
báo ân gọi là !
Vợ chàng quỷ
quái tinh ma,
Phen này kẻ
cắp bà già gặp nhau !
2335. Kiến
bò miệng chén chưa lâu,
Mưu sâu cũng
trả nghĩa sâu cho vừa .
Thúc Sinh trông
mặt bấy giờ,
Mồ hôi chàng
đã như mưa ướt đầm.
Lòng riêng mừng
sợ khôn cầm,
2340. Sợ
thay mà lại mừng thầm cho ai .
Mụ già, sư
trưởng thứ hai,
Thoắt đưa đến
trước vội mời lên trên:
Dắt tay mở mặt
cho nhìn:
Hoa Nô kia với
Trạc Tuyền cũng tôi .
2345. Nhớ
khi lỡ bước xẩy vời,
Non vàng
chưa dễ đền bồi tấm thương.
Nghìn vàng gọi
chút lễ thường,
Mà lòng phiếu
mẫu mấy vàng cho cân?
Hai người,
trông mặt tần ngần,
2350. Nửa phần
khiếp sợ, nửa phần mừng vui .
Nàng rằng:
Xin hãy dốn ngôi,
Xem cho rõ mặt,
biết tôi báo thù !
Kíp truyền
chư tướng hiến phù,
Lại đem các
tích phạm tù hậu tra .
2355. Dưới cờ,
gươm tuốt nắp ra,
Chính danh
thủ phạm tên là Hoạn Thư .
Thoạt trông
nàng đã chào thưa:
Tiểu thư
cũng có bây giờ đến đây ?
Đàn bà dễ có
mấy tay,
2360. Đời
xưa mấy mặt đời này mấy gan?
Dễ dàng là
thói hồng nhan,
Càng cay
nghiệt lắm càng oan trái nhiều !
Hoạn Thư hồn
lạc phách xiêu,
Khấu đầu dưới
trướng, liệu điều kêu ca .
2365. Rằng:
Tôi chút dạ đàn bà,
Ghen tuông
thì cũng người ta thường tình,
Nghĩ cho khi
gác viết kinh,
Với khi khỏi
cửa dứt tình chẳng theo .
Lòng riêng
riêng những kính yêu;
2370. Chồng
chung, chưa dễ ai chiều cho ai .
Trót lòng
gây việc chông gai,
Còn nhờ lượng
bể thương bài nào chăng?
Khen cho: Thật
đã nên rằng,
Khôn ngoan đến
mực nói năng phải lời,
2375. Tha ra
thì cũng may đời,
Làm ra thì
cũng ra người nhỏ nhen.
Đã lòng tri
quá thì nên,
Truyền quân
lệnh xuống trường tiền tha ngay .
Tạ lòng lạy
trước sân may,
2380. Cửa
viên lại dắt một dây dẫn vào,
Nàng rằng: Lồng
lộng trời cao,
Hại nhân,
nhân hại sự nào tại ta ?
Trước là Bạc
Hạnh, Bạc Bà,
Bên là Ưng,
Khuyển, bên là Sở Khanh.
2385. Tú Bà
cùng Mã Giám Sinh,
Các tên tội ấy
đáng tình còn sao ?
Lệnh quân
truyền xuống nội đao,
Thề sao thì
lại cứ sao gia hình,
Máu rơi thịt
nát tan tành,
2390. Ai ai
trông thấy hồn kinh phách rời .
Cho hay muôn
sự tại trời,
Phụ người,
chẳng bõ khi người phụ ta !
Mấy người bạc
ác tinh ma,
Mình làm
mình chịu kêu mà ai thương.
2395. Ba
quân đông mặt pháp trường,
Thanh thiên,
bạch nhật rõ ràng cho coi .
Việc nàng
báo phục vừa rồi,
Giác Duyên vội
vã gởi lời từ qui .
Nàng rằng:
Thiên tải nhất thì,
2400. Cố
nhân đã dễ mấy khi bàn hoàn.
Rồi đây bèo
hợp mây tan,
Biết đâu hạc
nội mây ngàn là đâu !
Sư rằng:
Cũng chẳng bao lâu,
Trong năm
năm lại gặp nhau đó mà.
2405. Nhớ
ngày hành cước phương xa,
Gặp sư Tam Hợp
vốn là tiên tri .
Bảo cho hội
ngộ chi kỳ,
Năm nay là một
nữa thì năm năm .
Mới hay tiền
định chẳng lầm,
2410. Đã tin
điều trước ắt nhằm việc sau .
Còn nhiều ân
ái với nhau,
Cơ duyên nào
đã hết đâu vội gì?
Nàng rằng:
Tiền định tiên tri,
Lời sư đã dạy
ắt thì chẳng sai .
2415. Họa
bao giờ có gặp người,
Vì tôi cậy hỏi
một lời chung thân .
Giác Duyên
vâng dặn ân cần,
Tạ từ thoắt
đã dời chân cõi ngoài .
----------
Post added at 11:06 AM ---------- Previous post was at 11:05 AM ----------
Từ Hải mắc lừa
Hồ Tôn Hiến, Kiều tự vẫn
Nàng từ ân
oán rạch ròi,
2420. Bể oan
dường đã vơi vơi cạnh lòng.
Tạ ân lạy
trước Từ công:
Chút thân bồ
liễu nào mong có rày !
Trộm nhờ sấm
sét ra tay,
Tấc riêng
như cất gánh đầy đổ đi !
2425. Chạm
xương chép dạ xiết chi,
Dễ đem gan
óc đền nghì trời mây !
Từ rằng: Quốc
sĩ xưa nay,
Chọn người
tri kỷ một ngày được chăng?
Anh hùng tiếng
đã gọi rằng,
2430. Giữa
đường dẫu thấy bất bằng mà tha !
Huống chi việc
cũng việc nhà,
Lọ là thâm tạ
mới là tri ân .
Xót nàng còn
chút song thân,
Bấy nay kẻ
Việt người Tần cách xa .
2435. Sao
cho muôn dặm một nhà,
Cho người thấy
mặt là ta cam lòng.
Vội truyền sửa
tiệc quân trung,
Muôn binh
nghìn tướng hội đồng tẩy oan.
Thừa cơ trúc
chẻ ngói tan,
2440. Binh
uy từ ấy sấm ran trong ngoài .
Triều đình
riêng một góc trời,
Gồm hai văn
võ rạch đôi sơn hà.
Đòi phen gió
quét mưa sa,
Huyện thành
đạp đổ năm tòa cõi nam .
2445. Phong
trần mài một lưỡi gươm,
Những loài
giá áo túi cơm sá gì !
Nghênh ngang
một cõi biên thùy,
Thiếu gì cô
quả, thiếu gì bá vương !
Trước cờ ai
dám tranh cường,
2450. Năm
năm hùng cứ một phương hải tần.
Có quan tổng
đốc trọng thần,
Là Hồ Tôn Hiến
kinh luân gồm tài.
Đẩy xe vâng
chỉ đặc sai,
Tiện nghi bát
tiểu việc ngoài đổng nhung.
2455. Biết Từ
là đấng anh hùng,
Biết nàng
cũng dự quân trung luận bàn.
Đóng quân
làm chước chiêu an,
Ngọc vàng gấm
vóc sai quan thuyết hàng.
Lại riêng một
lễ với nàng,
2460. Hai
tên thể nữ ngọc vàng nghìn cân.
Tin vào gởi
trước trung quân,
Từ công
riêng hãy mười phân hồ đồ.
Một tay gây
dựng cơ đồ,
Bấy lâu bể Sở
sông Ngô tung hoành!
2465. Bó
thân về với triều đình,
Hàng thần lơ
láo phận mình ra đâu?
áo xiêm ràng
buộc lấy nhau,
Vào luồn ra
cúi công hầu mà chi?
Sao bằng
riêng một biên thùy,
2470. Sức
này đã dễ làm gì được nhau?
Chọc trời
khuấy nước mặc dầu,
Dọc ngang
nào biết trên đầu có ai?
Nàng thời thật
dạ tin người,
Lễ nhiều nói
ngọt nghe lời dễ xiêu.
2475. Nghĩ
mình mặt nước cánh bèo,
Đã nhiều lưu
lạc lại nhiều gian truân.
Bằng nay chịu
tiếng vương thần,
Thênh thênh
đường cái thanh vân hẹp gì!
Công tư vẹn
cả hai bề,
2480. Dần dà
rồi sẽ liệu về cố hương.
Cũng ngôi mệnh
phụ đường đường,
Nở nang mày
mặt rỡ ràng mẹ cha.
Trên vì nước
dưới vì nhà,
Một là đắc
hiếu hai là đắc trung.
2485. Chẳng
hơn chiếc bách giữa dòng,
E dè sóng vỗ
hãi hùng cỏ hoa.
Nhân khi bàn
bạc gần xa,
Thừa cơ nàng
mới bàn ra nói vào.
Rằng: Trong
Thánh trạch dồi dào,
2490. Tưới
ra đã khắp thấm vào đã sâu.
Bình thành
công đức bấy lâu,
Ai ai cũng đội
trên đầu xiết bao.
Ngẫm từ gây
việc binh đao,
Đống xương
Vô định đã cao bằng đầu.
2495. Làm
chi để tiếng về sau,
Nghìn năm ai
có khen đâu Hoàng Sào!
Sao bằng lộc
trọng quyền cao,
Công danh ai
dứt lối nào cho qua?
Nghe lời
nàng nói mặn mà,
2500. Thế
công Từ mới trở ra thế hàng.
Chỉnh nghi
tiếp sứ vội vàng,
Hẹn kỳ thúc
giáp quyết đường giải binh.
Tin lời
thành hạ yêu minh,
Ngọn cờ ngơ
ngác trống canh trễ tràng.
2505. Việc
binh bỏ chẳng giữ giàng,
Vương sư dòm
đã tỏ tường thực hư.
Hồ công quyết
kế thừa cơ,
Lễ tiên binh
hậu khắc cờ tập công.
Kéo cờ chiêu
phủ tiên phong,
2510. Lễ
nghi dàn trước bác đồng phục sau.
Từ công hờ hững
biết đâu,
Đại quan lễ
phục ra đầu cửa viên.
Hồ công ám
hiệu trận tiền,
Ba bề phát
súng bốn bên kéo cờ.
2515. Đương
khi bất ý chẳng ngờ,
Hùm thiêng
khi đã sa cơ cũng hèn!
Tử sinh liều
giữa trận tiền,
Dạn dầy cho
biết gan liền tướng quân!
Khí thiêng
khi đã về thần,
2520. Nhơn
nhơn còn đứng chôn chân giữa vòng!
Trơ như đá vững
như đồng,
Ai lay chẳng
chuyển ai rung chẳng dời.
Quan quân
truy sát đuổi dài.
ầm ầm sát
khí ngất trời ai đang.
2525. Trong
hào ngoài lũy tan hoang,
Loạn quân vừa
dắt tay nàng đến nơi.
Trong vòng
tên đá bời bời,
Thấy Từ còn
đứng giữa trời trơ trơ.
Khóc rằng:
Trí dũng có thừa,
2530. Bởi
nghe lời thiếp nên cơ hội này!
Mặt nào
trông thấy nhau đây?
Thà liều sống
thác một ngày với nhau!
Dòng thu như
dội cơn sầu,
Dứt lời nàng
cũng gieo đầu một bên.
2535. Lạ
thay oan khí tương triền!
Nàng vừa phục
xuống Từ liền ngã ra.
Quan quân kẻ
lại người qua,
Xót nàng sẽ
lại vực ra dần dần.
Đem vào đến
trước trung quân,
2540. Hồ
công thấy mặt ân cần hỏi han.
Rằng: Nàng
chút phận hồng nhan,
Gặp cơn binh
cách nhiều nàn cũng thương!
Đã hay thành
toán miếu đường,
Giúp công
cũng có lời nàng mới nên.
2545. Bây giờ
sự đã vẹn tuyền,
Mặc lòng
nghĩ lấy muốn xin bề nào?
Nàng càng giọt
ngọc tuôn dào,
Ngập ngừng mới
gửi thấp cao sự lòng.
Rằng: Từ là
đấng anh hùng,
2550. Dọc
ngang trời rộng vẫy vùng bể khơi!
Tin tôi nên
quá nghe lời,
Đem thân
bách chiến làm tôi triều đình.
Ngỡ là phu
quý phụ vinh,
Ai ngờ một
phút tan tành thịt xương!
2555. Năm
năm trời bể ngang tàng,
Đem mình đi
bỏ chiến trường như không.
Khéo khuyên
kể lấy làm công,
Kể bao nhiêu
lại đau lòng bấy nhiêu!
Xét mình
công ít tội nhiều,
2560. Sống
thừa tôi đã nên liều mình tôi!
Xin cho tiện
thổ một doi,
Gọi là đắp
điếm cho người tử sinh.
Hồ công nghe
nói thương tình,
Truyền cho cảo
táng di hình bên sông.
2565. Trong
quân mở tiệc hạ công,
Xôn xao tơ
trúc hội đồng quân quan .
Bắt nàng thị
yến dưới màn,
Dở say lại
ép cung đàn nhặt tâu .
Một cung gió
thảm mưa sầu,
2570. Bốn
dây nhỏ máu năm đầu ngón tay !
Ve ngâm vượn
hót nào tày,
Lọt tai Hồ
cũng nhăn mày rơi châu .
Hỏi rằng:
Này khúc ở đâu ?
Nghe ra muôn
oán nghìn sầu lắm thay !
2575. Thưa rằng:
Bạc mệnh khúc này,
Phổ vào đàn ấy
những ngày còn thơ .
Cung cầm lựa
những ngày xưa,
Mà gương bạc
mệnh bây giờ là đây !
Nghe càng đắm
ngắm càng say,
2580. Lạ cho
mặt sắt cũng ngây vì tình !
Dạy rằng:
Hương lửa ba sinh,
Dây loan xin
nối cầm lành cho ai .
Thưa rằng:
Chút phận lạc loài,
Trong mình
nghĩ đã có người thác oan .
2585. Còn
chi nữa cánh hoa tàn,
Tơ lòng đã dứt
dây đàn Tiểu Lân .
Rộng thương
còn mảnh hồng quần,
Hơi tàn được
thấy gốc phần là may !
Hạ công chén
đã quá say,
2590. Hồ
công đến lúc rạng ngày nhớ ra .
Nghĩ mình
phương diện quốc gia,
Quan trên nhắm
xuống người ta trông vào .
Phải tuồng
trăng gió hay sao,
Sự này biết
tính thế nào được đây ?
2595. Công
nha vừa buổi rạng ngày,
Quyết tình Hồ
mới đoán ngay một bài .
Lệnh quan ai
dám cãi lời,
ép tình mới
gán cho người thổ quan .
Ông tơ thực
nhẽ đa đoan !
2600. Xe tơ
sao khéo vơ quàng vơ xiên ?
Kiệu hoa áp
thẳng xuống thuyền,
Lá màn rủ thấp
ngọn đèn khêu cao .
Nàng càng ủ
liễu phai đào,
Trăm phần
nào có phần nào phần tươi ?
2605. Đành
thân cát lấp sóng vùi,
Cướp công
cha mẹ thiệt đời thông minh !
Chân trời mặt
bể lênh đênh,
Nắm xương biết
gởi tử sinh chốn nào,
Duyên đâu ai
dứt tơ đào,
2610. Nợ đâu
ai đã dắt vào tận tay !
Thân sao
thân đến thế này ?
Còn ngày nào
cũng dư ngày ấy thôi !
Đã không biết
sống là vui,
Tấm thân nào
biết thiệt thòi là thương !
2615. Một
mình cay đắng trăm đường,
Thôi thì nát
ngọc tan vàng thì thôi !
Mảnh trăng
đã gác non đoài,
Một mình luống
những đứng ngồi chưa xong .
Triều đâu nổi
tiếng đùng đùng,
2620. Hỏi ra
mới biết rằng sông Tiền đường.
Nhớ lời thần
mộng rõ ràng,
Này thôi hết
kiếp đoạn trường là đây !
Đạm Tiên
nàng nhé có hay !
Hẹn ta thì đợi
dưới này rước ta .
2625. Dưới
đèn sẵn bức tiên hoa,
Một thiên
tuyệt bút gọi là để sau .
Cửa bồng vội
mở rèm châu,
Trời cao
sông rộng một màu bao la .
Rằng: Từ
công hậu đãi ta,
2630. Chút
vì việc nước mà ra phụ lòng.
Giết chồng
mà lại lấy chồng,
Mặt nào còn
đứng ở trong cõi đời ?
Thôi thì một
thác cho rồi,
Tấm lòng phó
mặc trên trời dưới sông !
2635. Trông
vời con nước mênh mông,
Đem mình
gieo xuống giữa dòng Trường Giang .
Thổ quan
theo vớt vội vàng,
Thời đà đắm
ngọc chìm hương mất rồi !
Thương thay
cũng một kiếp người,
2640. Hại
thay mang lấy sắc tài làm chi !
Những là oan
khổ lưu ly,
Chờ cho hết
kiếp còn gì là thân !
Mười lăm năm
bấy nhiêu lần,
Làm gương
cho khách hồng quần thử soi !
2645. Đời
người đến thế thì thôi,
Trong cơ âm
cực dương hồi khốn hay .
Mấy người hiếu
nghĩa xưa nay,
Trời làm chi
đến lâu ngày càng thương !
Giác Duyên từ
tiết giã màng,
2650. Đeo bầu
quảy níp rộng đường vân du.
Gặp bà Tam Hợp
đạo cô,
Thong dong hỏi
hết nhỏ to sự nàng:
Người sao hiếu
nghĩa đủ đường,
Kiếp sao rặt
những đoạn trường thế thôi?
2655. Sư rằng:
Phúc họa đạo trời,
Cỗi nguồn
cũng ở lòng người mà ra.
Có trời mà
cũng tại ta,
Tu là cõi
phúc tình là dây oan.
Thúy Kiều sắc
sảo khôn ngoan,
2660. Vô
duyên là phận hồng nhan đã đành,
Lại mang lấy
một chữ tình,
Khư khư mình
buộc lấy mình vào trong.
Vậy nên những
chốn thong dong,
ở không yên ổn
ngồi không vững vàng.
2665. Ma đưa
lối quỷ đem đường,
Lại tìm những
chốn đoạn trường mà đi.
Hết nạn ấy đến
nạn kia,
Thanh lâu
hai lượt thanh y hai lần.
Trong vòng
giáo dựng gươm trần,
2670. Kề
răng hùm sói gởi thân tôi đòi.
Giữa dòng nước
dẫy sóng dồi,
Trước hàm rồng
cá gieo mồi thuỷ tinh.
Oan kia theo
mãi với tình,
Một mình
mình biết một mình mình hay.
2675. Làm
cho sống đọa thác đầy,
Đoạn trường
cho hết kiếp này mới thôi!
Giác Duyên
nghe nói rụng rời:
Một đời nàng
nhé thương ôi còn gì!
Sư rằng:
Song chẳng hề chi,
2680. Nghiệp
duyên cân lại nhắc đi còn nhiều.
Xét trong tội
nghiệp Thúy Kiều,
Mắc điều
tình ái khỏi điều tà dâm,
Lấy tình
thâm trả nghĩa thâm,
Bán mình đã
động hiếu tâm đến trời!
2685. Hại một
người cứu muôn người,
Biết đường
khinh trọng biết lời phải chăng.
Thửa công đức
ấy ai bằng?
Túc khiên đã
rửa lâng lâng sạch rồi!
Khi nên trời
cũng chiều người,
2690. Nhẹ
nhàng nợ trước đền bồi duyên sau.
Giác Duyên
dù nhớ nghĩa nhau,
Tiền đường
thả một bè lau rước người.
Trước sau
cho vẹn một lời,
Duyên ta mà
cũng phúc trời chi không!
2695. Giác
Duyên nghe nói mừng lòng,
Lân la tìm
thú bên sông Tiền đường,
Đánh tranh
chụm nóc thảo đường,
Một gian nước
biếc mây vàng chia đôi.
Thuê năm ngư
phủ hai người,
2700. Đóng
thuyền chực bến kết chài giăng sông.
Một lòng chẳng
quảng mấy công,
Khéo thay gặp
gỡ cũng trong chuyển vần!
Kiều từ gieo
xuống duềnh ngân,
Nước xuôi bỗng
đã trôi dần tận nơi.
2705. Ngư
ông kéo lưới vớt người,
Ngẫm lời Tam
Hợp rõ mười chẳng ngoa!
Trên mui lướt
mướt áo là,
Tuy dầm hơi
nước chưa lòa bóng gương.
Giác Duyên
nhận thật mặt nàng,
2710. Nàng
còn thiêm thiếp giấc vàng chưa phai.
Mơ màng
phách quế hồn mai,
Đạm Tiên thoắt
đã thấy người ngày xưa.
Rằng: Tôi đã
có lòng chờ,
Mất công mười
mấy năm thừa ở đây.
2715. Chị
sao phận mỏng phúc dày,
Kiếp xưa đã
vậy lòng này dễ ai!
Tâm thành đã
thấu đến trời,
Bán mình là
hiếu cứu người là nhân.
Một niềm vì
nước vì dân,
2720. Âm
công cất một đồng cân đã già!
Đoạn trường
sổ rút tên ra,
Đoạn trường
thơ phải đưa mà trả nhau.
Còn nhiều hưởng
thụ về lâu,
Duyên xưa
tròn trặn phúc sau dồi dào!
2725. Nàng
nghe ngơ ngẩn biết sao,
Trạc Tuyền!
nghe tiếng gọi vào bên tai.
Giật mình
thoắt tỉnh giấc mai,
Bâng khuâng
nào đã biết ai mà nhìn.
Trong thuyền
nào thấy Đạm Tiên,
2730. Bên
mình chỉ thấy Giác Duyên ngồi kề.
Thấy nhau mừng
rỡ trăm bề,
Dọn thuyền mới
rước nàng về thảo lư.
Một nhà
chung chạ sớm trưa,
Gió trăng
mát mặt muối dưa chay lòng.
2735. Bốn bề
bát ngát mênh mông,
Triều dâng
hôm sớm mây lồng trước sau.
Nạn xưa trút
sạch lầu lầu,
Duyên xưa
chưa dễ biết đâu chốn này.
Kiều và
Chàng Kim đoàn tụ.
Cơ duyên đâu
bỗng lạ sao,
Giác Duyên
đâu bỗng tìm vào đến nơi.
2975. Trông
lên linh vị chữ bài,
Thất kinh mới
hỏi: Những người đâu ta?
Với nàng
thân thích gần xa,
Người còn
sao bỗng làm ma khóc người?
Nghe tin ngơ
ngác rụng rời,
2980. Xúm
quanh kể lể rộn lời hỏi tra:
Này chồng
này mẹ này cha,
Này là em ruột
này là em dâu.
Thật tin
nghe đã bấy lâu,
Pháp sư dạy
thế sự đâu lạ thường!
2985. Sư rằng:
Nhân quả với nàng,
Lâm truy buổi
trước Tiền đường buổi sau.
Khi nàng
gieo ngọc trầm châu,
Đón nhau tôi
đã gặp nhau rước về,
Cùng nhau
nương cửa bồ đề,
2990. Thảo
am đó cũng gần kề chẳng xa.
Phật tiền
ngày bạc lân la,
Đăm đăm nàng
cũng nhớ nhà khôn khuây.
Nghe tin nở
mặt nở mày,
Mừng nào lại
quá mừng này nữa chăng?
2995. Từ
phen chiếc lá lìa rừng,
Thăm tìm luống
những liệu chừng nước mây.
Rõ ràng hoa
rụng hương bay,
Kiếp sau họa
thấy kiếp này hẳn thôi.
Minh dương
đôi ngả chắc rồi,
3000. Cõi trần
mà lại thấy người cửu nguyên!
Cùng nhau lạy
tạ Giác Duyên,
Bộ hành một
lũ theo liền một khi.
Bẻ lau vạch
cỏ tìm đi,
Tình thâm luống
hãy hồ nghi nửa phần.
3005. Quanh
co theo dải giang tân,
Khỏi rừng
lau đã tới sân Phật đường.
Giác Duyên
lên tiếng gọi nàng,
Buồng trong
vội dạo sen vàng bước ra.
Trông xem đủ
mặt một nhà:
3010. Xuân
già còn khỏe huyên già còn tươi.
Hai em
phương trưởng hòa hai,
Nọ chàng Kim
đó là người ngày xưa!
Tưởng bây giờ
là bao giờ,
Rõ ràng mở mắt
còn ngờ chiêm bao!
3015. Giọt
châu thánh thót quẹn bào,
Mừng mừng tủi
tủi xiết bao là tình!
Huyên già dưới
gối gieo mình,
Khóc than
mình kể sự tình đầu đuôi:
Từ con lưu lạc
quê người,
3020. Bèo
trôi sóng vỗ chốc mười lăm năm!
Tính rằng
sông nước cát lầm,
Kiếp này ai
lại còn cầm gặp đây!
ông bà trông
mặt cầm tay,
Dung quang
chẳng khác chi ngày bước ra.
3025. Bấy chầy
dãi nguyệt dầu hoa,
Mười phần
xuân có gầy ba bốn phần.
Nỗi mừng biết
lấy chi cân?
Lời tan hợp
chuyện xa gần thiếu đâu!
Hai em hỏi
trước han sau,
3030. Đứng
trông chàng cũng trở sầu làm tươi.
Quây nhau lạy
trước Phật đài,
Tái sinh trần
tạ lòng người từ bi.
Kiệu hoa giục
giã tức thì,
Vương ông dạy
rước cùng về một nơi.
3035. Nàng rằng:
Chút phận hoa rơi,
Nửa đời nếm
trải mọi mùi đắng cay.
Tính rằng mặt
nước chân mây,
Lòng nào còn
tưởng có rày nữa không?
Được rày tái
thế tương phùng.
3040. Khát
khao đã thỏa tấm lòng lâu nay!
Đã đem mình
bỏ am mây,
Tuổi này gởi
với cỏ cây cũng vừạ
Mùi thiền đã
bén muối dưa,
Màu thiền ăn
mặc đã ưa nâu sồng.
3045. Sự đời
đã tắt lửa lòng,
Còn chen vào
chốn bụi hồng làm chi!
Dở dang nào
có hay gì,
Đã tu tu trót
quá thì thì thôi!
Trùng sinh
ân nặng bể trời,
3050. Lòng
nào nỡ dứt nghĩa người ra đi?
ông rằng: Bỉ
thử nhất thì,
Tu hành thì
cũng phải khi tòng quyền.
Phải điều cầu
Phật cầu Tiên,
Tình kia hiếu
nọ ai đền cho đây?
3055. Độ
sinh nhờ đức cao dày,
Lập am rồi sẽ
rước thầy ở chung.
Nghe lời
nàng cũng chiều lòng,
Giã sư giã cảnh
đều cùng bước ra.
Một nhà về đến
quan nha,
3060. Đoàn
viên vội mở tiệc hoa vui vầy.
Tàng tàng
chén cúc dở say,
Đứng lên Vân
mới giãi bày một hai .
Rằng: Trong
tác hợp cơ trời .
Hai bên gặp
gỡ một lời kết giao .
3065. Gặp
cơn bình địa ba đào,
Vậy đem
duyên chị buộc vào cho em .
Cũng là phận
cải duyên kim,
Cũng là máu
chảy ruột mềm chớ sao ?
Những là rày
ước mai ao,
3070. Mười
lăm năm ấy biết bao nhiêu tình !
Bây giờ
gương vỡ lại lành,
Khuôn thiêng
lừa lọc đã dành có nơi .
Còn duyên
may lại còn người,
Còn vầng
trăng bạc còn lời nguyền xưa .
3075. Quả
mai ba bảy đương vừa,
Đào non sớm
liệu xe tơ kịp thì.
Dứt lời nàng
vội gạt đi:
Sự muôn năm
cũ kể chi bây giờ?
Một lời tuy
có ước xưa,
3080. Xét
mình dãi gió dầu mưa đã nhiều .
Nói càng hổ
thẹn trăm chiều,
Thà cho ngọn
nước thủy triều chảy xuôi !
Chàng rằng:
Nói cũng lạ đời,
Dẫu lòng kia
vậy còn lời ấy sao ?
3085. Một lời
đã trót thâm giao,
Dưới dày có
đất trên cao có trời !
Dẫu rằng vật
đổi sao dời,
Tử sinh phải
giữ lấy lời tử sinh !
Duyên kia có
phụ chi tình,
3090. Mà
toan sẻ gánh chung tình làm hai ?
Nàng rằng:
Gia thất duyên hài,
Chút lòng ân
ái ai ai cũng lòng.
Nghĩ rằng
trong đạo vợ chồng,
Hoa thơm
phong nhị trăng vòng tròn gương .
3095. Chữ
trinh đáng giá nghìn vàng,
Đuốc hoa chẳng
thẹn với chàng mai xưa .
Thiếp từ ngộ
biến đến giờ.
Ong qua bướm
lại đã thừa xấu xa .
Bấy chầy gió
táp mưa sa .
3100. Mấy
trăng cũng khuyết mấy hoa cũng tàn.
Còn chi là
cái hồng nhan,
Đã xong thân
thế còn toan nỗi nào ?
Nghĩ mình chẳng
hổ mình sao,
Dám đem trần
cấu dự vào bố kinh !
3105. Đã hay
chàng nặng vì tình,
Trông hoa
đèn chẳng thẹn mình lắm ru !
Từ rày khép
cửa phòng thu,
Chẳng tu thì
cũng như tu mới là !
Chàng dù
nghĩ đến tình xa,
3110. Đem
tình cầm sắt đổi ra cầm cờ.
Nói chi kết
tóc xe tơ,
Đã buồn cả
ruột mà dơ cả đời !
Chàng rằng:
Khéo nói nên lời,
Mà trong lẽ
phải có người có ta !
3115. Xưa
nay trong đạo đàn bà,
Chữ trinh
kia cũng có ba bảy đường,
Có khi biến
có khi thường,
Có quyền nào
phải một đường chấp kinh .
Như nàng lấy
hiếu làm trinh,
3120. Bụi
nào cho đục được mình ấy vay ?
Trời còn để
có hôm nay,
Tan sương đầu
ngõ vén mây giữa trời .
Hoa tàn mà lại
thêm tươi,
Trăng tàn mà
lại hơn mười rằm xưa .
3125. Có điều
chi nữa mà ngờ,
Khách qua đường
để hững hờ chàng Tiêu !
Nghe chàng
nói đã hết điều,
Hai thân thì
cũng quyết theo một bài .
Hết lời khôn
lẽ chối lời,
3130. Cúi đầu
nàng những vắn dài thở than .
Nhà vừa mở
tiệc đoàn viên,
Hoa soi ngọn
đuốc hồng chen bức là.
Cùng nhau
giao bái một nhà,
Lễ đà đủ lễ
đôi đà xứng đôi .
3135. Động
phòng dìu dặt chén mồi,
Bâng khuâng
duyên mới ngậm ngùi tình xưa .
Những từ sen
ngó đào tơ,
Mười lăm năm
mới bây giờ là đây !
Tình duyên ấy
hợp tan này,
3140. Bi
hoan mấy nỗi đêm chầy trăng cao .
Canh khuya bức
gấm rủ thao,
Dưới đèn tỏ
rạng má đào thêm xuân .
Tình nhân lại
gặp tình nhân,
Hoa xưa ong
cũ mấy phân chung tình.
3145. Nàng rằng:
Phận thiếp đã đành,
Có làm chi nữa
cái mình bỏ đi !
Nghĩ chàng
nghĩa cũ tình ghi,
Chiều lòng gọi
có xướng tùy mảy may .
Riêng lòng
đã thẹn lắm thay,
3150. Cũng
đà mặt dạn mày dày khó coi !
Những như âu
yếm vành ngoài,
Còn toan mở
mặt với người cho qua .
Lại như những
thói người ta,
Vớt hương dưới
đất bẻ hoa cuối mùa .
3155. Khéo
là giở nhuốc bày trò,
Còn tình đâu
nữa là thù đấy thôi !
Người yêu ta
xấu với người,
Yêu nhau thì
lại bằng mười phụ nhau !
Cửa nhà dù
tính về sau,
3160. Thì
còn em đó lọ cầu chị đây .
Chữ trinh
còn một chút này,
Chẳng cầm
cho vững lại giày cho tan !
Còn nhiều ân
ái chan chan,
Hay gì vầy
cánh hoa tàn mà chơi ?
3165. Chàng
rằng: Gắn bó một lời,
Bỗng không
cá nước chim trời lỡ nhau .
Xót người
lưu lạc bấy lâu,
Tưởng thề thốt
nặng nên đau đớn nhiều !
Thương nhau
sinh tử đã liều,
3170. Gặp
nhau còn chút bấy nhiêu là tình.
Chừng xuân tơ
liễu còn xanh,
Nghĩ rằng
chưa thoát khỏi vành ái ân .
Gương trong
chẳng chút bụi trần,
Một lời quyết
hẳn muôn phần kính thêm !
3175. Bấy
lâu đáy bể mò kim,
Là nhiều
vàng đá phải tìm trăng hoa ?
Ai ngờ lại họp
một nhà,
Lọ là chăn gối
mới ra sắt cầm !
Nghe lời sửa
áo cài trâm,
3180. Khấu đầu
lạy tạ cao thâm nghìn trùng:
Thân tàn gạn
đục khơi trong,
Là nhờ quân
tử khác lòng người ta .
Mấy lời tâm
phúc ruột rà,
Tương tri dường
ấy mới là tương tri !
3185. Chở
che đùm bọc thiếu chi,
Trăm năm
danh tiết cũng vì đêm nay !
Thoắt thôi
tay lại cầm tay,
Càng yêu vì
nết càng say vì tình.
Thêm nến giá
nối hương bình,
3190. Cùng
nhau lại chuốc chén quỳnh giao hoan .
Tình xưa lai
láng khôn hàn,
Thong dong lại
hỏi ngón đàn ngày xưa .
Nàng rằng: Vì
mấy đường tơ,
Lầm người
cho đến bây giờ mới thôi !
3195. ăn năn
thì sự đã rồi !
Nể lòng người
cũ vâng lời một phen.
Phím đàn dìu
dặt tay tiên,
Khói trầm
cao thấp tiếng huyền gần xa .
Khúc đâu đầm
ấm dương hòa,
3200. ấy là
hồ điệp hay là Trang sinh .
Khúc đâu êm
ái xuân tình,
ấy hồn Thục
đế hay mình đỗ quyên?
Trong sao
châu nhỏ duềnh quyên,
ấm sao hạt
ngọc Lam điền mới đông !
3205. Lọt
tai nghe suốt năm cung,
Tiếng nào là
chẳng não nùng xôn xao .
Chàng rằng:
Phổ ấy tay nào,
Xưa sao sầu
thảm nay sao vui vầy ?
Tẻ vui bởi tại
lòng này,
3210. Hay là
khổ tận đến ngày cam lai ?
Nàng rằng:
Ví chút nghề chơi,
Đoạn trường
tiếng ấy hại người bấy lâu !
Một phen tri
kỷ cùng nhau,
Cuốn dây từ
đấy về sau cũng chừa .
3215. Chuyện
trò chưa cạn tóc tơ,
Gà đà gáy
sáng trời vừa rạng đông .
Tình riêng
chàng lại nói sòng,
Một nhà ai
cũng lạ lùng khen lao .
Cho hay thục
nữ chí cao,
3220. Phải
người tối mận sớm đào như ai ?
Hai tình vẹn
vẽ hòa hai,
Chẳng trong
chăn gối cũng ngoài cầm thơ .
Khi chén rượu
khi cuộc cờ,
Khi xem hoa
nở khi chờ trăng lên .
3225. Ba
sinh đã phỉ mười nguyền,
Duyên đôi lứa
cũng là duyên bạn bầy.
Nhớ lời lập
một am mây,
Khiến người
thân thích rước thầy Giác Duyên .
Đến nơi đóng
cửa cài then,
3230. Rêu
trùm kẻ ngạch cỏ len mái nhà,
Sư đà hái
thuốc phương xa,
Mây bay hạc
lánh biết là tìm đâu ?
Nặng vì chút
nghĩa bấy lâu,
Trên am cứ
giữ hương dầu hôm mai .
3235. Một
nhà phúc lộc gồm hai,
Nghàn năm dằng
dặc quan giai lần lần.
Thừa gia chẳng
hết nàng Vân,
Một cây cù mộc
một sân quế hòe .
Phong lưu
phú quý ai bì,
3240. Vườn
xuân một cửa để bia muôn đời
Ngẫm hay
muôn sự tại trời,
Trời kia đã
bắt làm người có thân.
Bắt phong trần
phải phong trần,
Cho thanh
cao mới được phần thanh cao.
3245. Có đâu
thiên vị người nào,
Chữ tài chữ
mệnh dồi dào cả hai,
Có tài mà cậy
chi tài,
Chữ tài liền
với chữ tai một vần.
Đã mang lấy
nghiệp vào thân,
3250. Cũng đừng
trách lẫn trời gần trời xa.
Thiện căn ở
tại lòng ta,
Chữ tâm kia
mới bằng ba chữ tài.
Lời quê chắp
nhặt dông dài,
Mua vui cũng
được một vài trống canh.
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét